Rozwiązane

Postanowienia traktatu wersalskiego a sprawa polski.
Z góry dziękuje:)



Odpowiedź :

-ograniczenie armii Niemiec do 100 tys żołnierzy
-Niemcy zrzekły się odszkodowań wojennych
Konferencja pokojowa, kończąca pierwszą wojnę światową, zebrała się w Paryżu w styczniu 1919 roku. Główne mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone: Stany Zjednoczone Ameryki, Wielka Brytania, Francja, Włochy i Japonia tworzyły Radę Najwyższą, kierowniczy organ tej konferencji. W jej trakcie skupiono się na następujących problemach: rozstrzygnięciu kwestii terytorialnych przez ustalenie granic państw pokonanych i nowo powstałych, rozstrzygnięciu kwestii ekonomicznych przez ustalenie wysokości i podział odszkodowań wojennych oraz zapewnieniu pokoju i bezpieczeństwa mniejszościom narodowym. Od marca 1919 roku w sprawach europejskich decydowała Rada Czterech (bez Japonii). Mimo przyjęcia jako idei przewodniej zasady samostanowienia narodów, która nakazywała, aby granice państwowe pokrywały się z zasięgiem terytorialnym danej narodowości, decyzje konferencji warunko-wane były w znacznej mierze interesami gospodarczymi oraz koncepcjami geopolitycznymi zwycięskich mocarstw. Wśród czynników oddziałujących na kształt terytorialny Polski nie można pominąć dwóch ścierających się ze sobą koncepcji: pierwszej, Naczelnika Państwa, który nawiązując do idei Jagiello-nów chciał utworzyć z Ukrainy, Białorusi, Litwy i Polski federację państw zwróconą przeciwko dominacji Rosji Radzieckiej, i drugiej, inkorporacyjnej – reprezentowanej przez Narodową Demokrację, która pra-gnęła włączyć do Polski ziemie wschodnie z Wilnem i Lwowem, aby następnie poddać polonizacji za-mieszkujących je w większości, obok Polaków – Ukraińców, Białorusinów i Litwinów.
W toku konferencji pokojowej odżył ponownie antagonizm francusko – brytyjski, który w znacz-nej mierze zaciążył nad końcowymi postanowieniami traktatu i przesądził o słabości stworzonego sys-temu wersalskiego. O ile Francja dążyła do definitywnego rozbicia Niemiec i wprowadzenia postano-wień, które uniemożliwiłyby w przyszłości odbudowę politycznego, militarnego i gospodarczego poten-cjału niemieckiego, o tyle Wielka Brytania – usatysfakcjonowana militarnym zwycięstwem na Niemcami, obawiając się hegemonii francuskiej na kontynencie europejskim – nie była zainteresowana w tak zde-cydowanym osłabieniu Niemiec. Z tego też powodu przedstawiony przez delegację polską program rewindykacji ziem na zachodzie spotkał się z silnym poparciem Francji i zdecydowanym sprzeciwem Wielkiej Brytanii, upatrującej w powstaniu silnej i niezależnej państwowości polskiej zbyt dużego nie-bezpieczeństwa dla Niemiec. Te ścierające się koncepcje znalazły swój wyraz w postanowieniach trak-tatów pokojowych regulujących granice Polski.
Zachodnie i północne granice państwa polskiego ustalił traktat pokojowy z Niemcami podpisany w dniu 28 czerwca 1919 roku w Wersalu. Na mocy jego postanowień Niemcy zrzekły się praw do części Wielkopolski, która nie została oswobodzona w wyniku powstania wielkopolskiego, i do Pomorza. W okręgu olsztyńskim i kwidzyńskim w Prusach Wschodnich oraz na Górnym Śląsku traktat przewidywał przeprowadzenie plebiscytu, czyli wypowiedzenia się ludności w formie głosowania, czy pragnie przyłą-czenia do Polski, czy do Niemiec.
Gdańsk – mimo pierwotnych zamiarów wielkich mocarstw – nie został włączony do Polski. Z in-spiracji Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych traktat wersalski utworzył z Gdańska wraz z przyle-głym okręgiem wolne miasto, pozostające pod opieką utworzonej w tymże traktacie Ligi Narodów. Pol-sce powierzone zostało prowadzenie spraw zagranicznych tego miasta. W wyniku podpisanych z Gdańskiem konwencji z 1920 i 1921 roku Polsce przysługiwało na obszarze miasta szereg uprawnień, które miały jej zagwarantować swobodny dostęp do morza.
Granica południowa wyznaczona została pośrednio przez traktat pokojowy z Austrią podpisany 10 września 1919 roku w Saint – Germain – en – Laye. Traktatem tym Austria zrzekła się na rzecz głównych mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych wszystkich praw do obszarów należących do monarchii austro – węgierskiej, a znajdujących się poza nowymi granicami Austrii. Postanowienie o zrzeczeniu zawierało z góry uznanie aktów, które wydadzą w przyszłości mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone wobec ziem pozaaustriackich, a więc także ziem polskich, które były częścią monarchii austriackiej. Korzystając z tych uprawnień Rada Najwyższa upoważniła rząd polski do tymczasowego zajęcia Galicji Wschodniej po rzekę Zbrucz.
Sprawa wschodniej granicy Polski stanowiła centralne zagadnienie polityki zagranicznej i we-wnętrznej nowo powstałego państwa. Pozostawała ona również w kręgu zainteresowania wielkich mo-carstw. Ustaliły one w dniu 8 grudnia 1919 roku tymczasową granicę wschodnią Polski biorąc za pod-stawę zasięg terytorialny narodowości polskiej, która pokrywała się w zasadzie ze wschodnimi granica-mi byłego Królestwa Polskiego, bez Augustowa i Suwałk (tzw. linia Curzona). Granicy tej nie chciał uznać rząd polski, gdyż nie odpowiadała ona ani koncepcjom federacyjnym, ani inkorporacyjnym. O sprawie tej zadecydowały ostatecznie nie noty dyplomatów koalicyjnych, ale wojna z Rosją Radziecką.