Jan Kochanowski napisal swa " Piesn swietojanska o sobotce " w tradycyjna noc swietego Jana gdzie dziewczeta wiejskie tancza i spiewaja przy ognisku swe piosenki.Cala swa milosc do ludu, do ojczystej przyrody i swojskiego obyczaju wyrazil w strofach opiewajacych prastary taniec ludowy wokol swietojanskich ogni.W oczach Kochanowskiego jawil sie ideal,"wsi spokojnej, wsi wesolej", bo taka widziec ja pragnal, zamieszkala przez ludzi szczesliwych.I taka opiewal, choc jej nie bylo owczesnie w Polsce feudalnej.Ale istniala w jego marzeniach.
Natomiast w " Zywocie czlowieka poczciwego " Mikolaja Reja ukazal barwny obraz zycia szlacheckiego, odmalowal je z calym bogactwem szczegolow, od wieku dzieciecego po starosc.Idealem szlachcica, jaki Rej pragnal w nia wpoic jest czlowiek swiatly, rozumny, pelegnujacy cnoty domowe i publiczne, dobry gospodarz i obywatel, ludzki dla swych chlopow, nie wyzyskujacy ich nadmiernie,powaznie pojmujacy swe obowiazki wobec ojczyzny, rodziny, dzieci,przyjaciol i sasiadow.Mikolaj Rej pisze o urokach spokojnego, sielskiego bytowania na lonie przyrody, posrod zajec w polu i ogrodzie, wychwala powaby wsi i jej pozytki.
