Odpowiedź :
Ojczyzna –matka w literaturze staropolskiej:
-narzekanie Piotra Skargi na brak miłości Polaków do matki –ojczyzny w „Kazaniach sejmowych”,
- wezwanie Sarmatów do obrony matki – ojczyzny w mowie Chodkiewicza w „Transakcji wojny chocimskiej” Wacława Potockiego.
2. Ojczyzna- dom, który trzeba kochać i którego należy bronić:
- poświęcenie bohaterów romantycznych, pragnących wyzwolić dom ojczysty,
- gorące apele Marii Konopnickiej w „Rocie”:
Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród.(…)
Twierdzą nam będzie każdy próg…”
czy w „Pieśni o domu”:
Kochasz ty dom, rodzinny dom?
- bronowicka chata jako symbol Polski, ocena Polaków, podjęcie problemu powstania narodowego w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego,
- najdroższy wyraz: Ojczyzna chowany głęboko w sercu, a rzadko goszczący na wargach, występujący w całej twórczości Jana Kasprowicza, w pieśni bogatej czy biednej , czyli „Rzadko na moich wargach”,
- nakaz obrony domu –ojczyzny we wrześniu 1939 roku, w poezji Władysława Broniewskiego : „Bagnet na broń”
Kiedy przyjdą podpalić dom,
Ten, w którym mieszkasz- Polskę.
- prośba o ocalenie domu-ojczyzny, o jego odrodzenie w „Kwiatach polskich” Juliana Tuwima:
Daj nam uprzątnąć dom ojczysty
Tak z naszych zgliszcz i ruin świętych
Jak z grzechów naszych, win przeklętych.
3. Próby przełamania mitu, bunt przeciwko stereotypowi poświęcenia za ojczyznę:
- mówiący w imieniu pokolenia Kolumbów Krzysztof Kamil Baczyński prześledził historię Polski i określił ją jako straszne dzieje , dlatego gorąco prosił w „Polakach”:
O , wybudujcie domy, o nazwijcie wreszcie
Polskę- Polską, nie krzywdą, a miłość- miłością(…)
O, wybudujcie domy, jasne, wielkie domy.
- poeta pragnie wypowiadać się nie w imieniu narodu, a ludzkości, czuje się rodakiem każdego cierpiącego: Żyda, Greka, Rosjanina, Francuza w „Ten jest z ojczyzny mojej” Antoniego Słonimskiego:
Ten jest z ojczyzny mojej. Jest człowiekiem.
4.Tęsknoty emigrantów za utraconym rajem ojczyzny:
- uczucia podmiotu lirycznego w „Sonetach krymskich” i „Inwokacji z Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza,
- smutek wynikający z przeczucia, że już nigdy nie zobaczy się kraju z najbliższymi w wierszach „Rozłączenie” i „Hymn” Juliusza Słowackiego
Że mój okręt nie do kraju płynie,
- piękne wyobrażenia o Polsce jako o kraju, gdzie panują czyste obyczaje, gdzie szanuje się chleb, bocianie gniazdo i gdzie ludzie pozdrawiają się słowami Bądź pochwalony w „Mojej piosnce (II)” Cypriana Kamila Norwida,
- pustka, jałowość życia bez ojczyzny, poszukiwanie wspólników przeżywania smutnego losu w „Ktokolwiek jesteś bez ojczyzny” Kazimierza Wierzyńskiego:
Ktokolwiek jesteś bez ojczyzny,
Wstąp, tu…(…)
Będziemy razem nie mieć domu.
- życie marzeniami, wspomnieniami o swojej małej ojczyźnie, której już nie ma, a jednak jest, dopóki trwa w sercu, w myślach, bo Lwów jest wszędzie, jak mówi Adam Zagajewski w „Jechać do Lwowa”.
-narzekanie Piotra Skargi na brak miłości Polaków do matki –ojczyzny w „Kazaniach sejmowych”,
- wezwanie Sarmatów do obrony matki – ojczyzny w mowie Chodkiewicza w „Transakcji wojny chocimskiej” Wacława Potockiego.
2. Ojczyzna- dom, który trzeba kochać i którego należy bronić:
- poświęcenie bohaterów romantycznych, pragnących wyzwolić dom ojczysty,
- gorące apele Marii Konopnickiej w „Rocie”:
Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród.(…)
Twierdzą nam będzie każdy próg…”
czy w „Pieśni o domu”:
Kochasz ty dom, rodzinny dom?
- bronowicka chata jako symbol Polski, ocena Polaków, podjęcie problemu powstania narodowego w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego,
- najdroższy wyraz: Ojczyzna chowany głęboko w sercu, a rzadko goszczący na wargach, występujący w całej twórczości Jana Kasprowicza, w pieśni bogatej czy biednej , czyli „Rzadko na moich wargach”,
- nakaz obrony domu –ojczyzny we wrześniu 1939 roku, w poezji Władysława Broniewskiego : „Bagnet na broń”
Kiedy przyjdą podpalić dom,
Ten, w którym mieszkasz- Polskę.
- prośba o ocalenie domu-ojczyzny, o jego odrodzenie w „Kwiatach polskich” Juliana Tuwima:
Daj nam uprzątnąć dom ojczysty
Tak z naszych zgliszcz i ruin świętych
Jak z grzechów naszych, win przeklętych.
3. Próby przełamania mitu, bunt przeciwko stereotypowi poświęcenia za ojczyznę:
- mówiący w imieniu pokolenia Kolumbów Krzysztof Kamil Baczyński prześledził historię Polski i określił ją jako straszne dzieje , dlatego gorąco prosił w „Polakach”:
O , wybudujcie domy, o nazwijcie wreszcie
Polskę- Polską, nie krzywdą, a miłość- miłością(…)
O, wybudujcie domy, jasne, wielkie domy.
- poeta pragnie wypowiadać się nie w imieniu narodu, a ludzkości, czuje się rodakiem każdego cierpiącego: Żyda, Greka, Rosjanina, Francuza w „Ten jest z ojczyzny mojej” Antoniego Słonimskiego:
Ten jest z ojczyzny mojej. Jest człowiekiem.
4.Tęsknoty emigrantów za utraconym rajem ojczyzny:
- uczucia podmiotu lirycznego w „Sonetach krymskich” i „Inwokacji z Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza,
- smutek wynikający z przeczucia, że już nigdy nie zobaczy się kraju z najbliższymi w wierszach „Rozłączenie” i „Hymn” Juliusza Słowackiego
Że mój okręt nie do kraju płynie,
- piękne wyobrażenia o Polsce jako o kraju, gdzie panują czyste obyczaje, gdzie szanuje się chleb, bocianie gniazdo i gdzie ludzie pozdrawiają się słowami Bądź pochwalony w „Mojej piosnce (II)” Cypriana Kamila Norwida,
- pustka, jałowość życia bez ojczyzny, poszukiwanie wspólników przeżywania smutnego losu w „Ktokolwiek jesteś bez ojczyzny” Kazimierza Wierzyńskiego:
Ktokolwiek jesteś bez ojczyzny,
Wstąp, tu…(…)
Będziemy razem nie mieć domu.
- życie marzeniami, wspomnieniami o swojej małej ojczyźnie, której już nie ma, a jednak jest, dopóki trwa w sercu, w myślach, bo Lwów jest wszędzie, jak mówi Adam Zagajewski w „Jechać do Lwowa”.
