Tytułowy bohater utworu Mickiewicza gdy byl dzieckiem zostal porwany z Litwy przez krzyżaków i wychowywał się na dworze Wielkiego Mistrza Zakonu-Winrycha,ktory traktował go jak syna.O prawdziwym pochodzeniu nie pozwolił jednak Konradowi zapomnieć Wajdelota litewski-Halban.On to podsycał w chłopcu nienawiść do krzyżaków i milość do Litwy.Po wielu latach spędzonych w niewoli Konrad z Halbanem uciekli na Litwę.
Walter Alf(Konrad Wallenrod)poślubił córkę księcia litewskiego Aldonę,ale jak sam mówi:"szczęścia w domu nie zaznał bo go nie bylo w ojczyżnie".Walter Alf opuszcza Litwę i wciela się w szeregi krzyżackie.Gdy w tajemniczych okolicznościach ginie rycerz krzyżacki Konrad Wallenrod,Walter Alf,który był wtedy giermkiem przybiera jego imię.
Jako Konrad Wallenrod zostaje mistrzem zakonu i nieudolnie prowadzi działania wojenne.Gdy jego zdrada zostaje wykryta Konrad chcąc uniknąć wyroku śmierci popełnia samobójstwo.
Na podobny czyn decyduje się również Aldona,która podążyła za Konradem i zamknęła się w wieży nieopodal zamku jako pustelnica.
Motto do"Konrada Wallenroda"Mickiewicz zaczerpnął z utworu"Książę"Machiavellego , "macie bowiem wiedzieć,że są dwa sposoby walczenia...trzeba być lisem i lwem"
Według Mickiewicza momentem,w którym naród ponosi ostateczną klęskę nie jest chwila,w której zostaje pokonany i zniewolony.Ostateczna klęska następuje wtedy,gdy narod zapomina o swojej przeszłości i traci świadomość zbiorową.Poezja ma za zadanie utrwalać przeszłość,być strażniczką pamięci"arką przymierza między dawnymi i młodszymi laty".
