Odpowiedź :
Cezar, Gajusz Juliusz Cezar, Caius Iuliusz Caesar (102 lub 100 p.n.e. -44 p.n.e.), rzymski wódz, mąż stanu i pisarz; potomek arystokratycznego rodu julijskiego (po ojcu potomek Eneasza, syna Wenery; po matce - króla Ankusa Marcjusza). Spowinowacony ze stronnictwem popularów (z Mariuszem przez jego żonę Julię, a ciotkę Cezara, i z Cynną przez żonę Kornelię). Popadł w niełaskę u Sulli, podczas tzw. proskrypcji sullańskich został wygnany z Rzymu i schronił się w Azji Mniejszej. W 78 p.n.e., po śmierci Sulli, wrócił do Rzymu, gdzie nadal popierał popularów. W 68 p.n.e. został kwestorem rozpoczynając karierę senatorską. W 65 p.n.e. objął urząd edyla, zdobył popularność i zaskarbił sobie względy ludu wystawnymi igrzyskami. Zbliżył się wówczas do przywódcy ekwitów i najbogatszego człowieka Rzymu, Marka Licyniusza Krassusa, wraz z którym był wmieszany w spisek Katyliny (65 p.n.e.). Posądzony został również o udział w jego drugim spisku, wykrytym przez Cycerona (63 p.n.e.). Jako pretor (od 64 p.n.e.) Cezar opowiedział się przeciw karze śmierci dla spiskowców, której domagali się Cyceron i Katon Młodszy, popadając na tym tle w konflikt z Cyceronem. 63 p.n.e. Cezar otrzymał godność najwyższego kapłana (pontifex maximus), a w 61 p.n.e. urząd namiestnika Hiszpanii Dalszej (Hispania ulterior), gdzie ujawniły się jego talenty przywódcze i organizacyjne (zwycięstwa nad zbuntowanymi Luzytanami, reorganizacja finansów prowincji). Jako namiestnik prowincji Cezar odzyskał swój utracony w czasie edylatu majątek. 60 p.n.e. powrócił do Rzymu, gdzie wykorzystując konflikty między senatem a Pompejuszem Wielkim, zawarł tajne porozumienie z Pompejuszem i Krassusem (tzw. pierwszy triumwirat). 59 p.n.e. został konsulem i wbrew woli senatu przeprowadził postulaty triumwirów (m. in. podział gruntów między weteranów Pompejusza). 58 p.n.e. został namiestnikiem Galii Przedalpejskiej i Zaalpejskiej (Narbońskiej). Do 56 p.n.e. podbił całą prowincję, pokonując Helwetów i Germanów pod wodzą Ariowista (58 p.n.e.) oraz interweniując w spory między plemionami galijskimi. W latach 55 i 54 p.n.e. dwukrotnie wyprawiał się do Brytanii, nie zdobył jednak wyspy. 52-51 p.n.e. stłumił powstanie Galów pod wodzą Wercyngetoryksa, pokonując jego wojska pod Alezją.Wzrastająca potęga Cezara zaniepokoiła senat, który starał się ograniczyć jego wpływy, powierzając, konsulat Pompejuszowi (triumwirat rozpadł się ostatecznie po śmierci Krassussa, 53 p.n.e.) i udzielając mu szerokich pełnomocnictw wojskowych, natomiast Cezara pozbawiając prawa zaocznego ubiegania się o konsulat na 49 p.n.e. i żądając wcześniejszego oddania dowództwa. Cezar zdecydował się na zamach stanu i 49 p.n.e. przekroczył rzeczkę Rubikon, stanowiącą umowną granicę Rzymu, wypowiadając słynne słowa (alea iacta est!).Wojna domowa rozpoczęła się zajęciem przez Cezara Rzymu. Pompejusz z częścią senatorów zbiegł z Italii, by zgromadzić przeciwko Cezarowi swoje legiony znajdujące się w prowincjach wschodnich, liczył również na pomoc władców hellenistycznych. Pokonany przez Cezara w 48 p.n.e. pod Farsalos (Grecja) Pompejusz zbiegł do Egiptu, gdzie został zamordowany z rozkazu króla Ptolemeusza XIII. Cezar wyprawił się w kierunku Egiptu, gdzie wmieszał się w spory dynastyczne (tzw. wojna aleksandryjska) między królem Ptolemeuszem a jego siostrą Kleopatrą VII, którą osadził na tronie. W wojnie z Farnacesem II, królem Pontu, zwyciężył w 47 p.n.e. pod Zelą i zajął Bitynię. Po rozproszeniu resztek Pompejańczyków w 46 p.n.e. pod Tapsus (Afryka Północna) i w 45 p.n.e. pod Mundą (Hiszpania) Cezar powrócił triumfalnie do Rzymu, gdzie skumulował w swym ręku wiele urzędów (dożywotnia dyktatura, władza i nietykalność trybuna, zwierzchnictwo nad prowincjami i wojskiem), sprawując faktyczną dyktaturę i jedynowładztwo.Cezar przeprowadził szereg reform, m.in. nadał obywatelstwo mieszkańcom Galii Transpadańskiej, zwiększył autonomię miast italskich, wprowadził kontrolę przeciw nadużyciom w prowincjach, zatwierdził kilka ustaw agrarnych, nakazał założenie kolonii rzymskich w prowincjach, ponadto planował osuszenie błot pontyjskich oraz budowę kanału przez Istm Koryncki. Z Cezarem wiąże się także reformę kalendarza. Jego działalność przerwał niespodziewany zamach w idy marcowe (15 III) 44 p.n.e. Na czele spiskowców stał Brutus i Kasjusz. Spiskowcy prawdopodobnie obawiali się zamiany republiki w monarchię typu hellenistycznego, oraz utraty swych praw i pozycji na rzecz mieszkańców prowincji.Swoje sukcesy wojskowe zawdzięczał Cezar m.in. podniesieniu sprawności zaopatrzenia armii, wprowadzeniu wojsk inżynieryjnych, udoskonaleniu metod oblężniczych oraz urguntowaniu autorytetu wodza. Pozostawił po sobie także cenną spuściznę literacką m.in. poezję i dramaty, gramatykę (De analogia) oraz prace historiograficzne (Wojna galijska, wydanie polskie 1978, O wojnie domowej, wydanie polskie 1951), charakteryzujące się tendencyjnością polityczną. Commentari de bello civili (3 księgi - wojna domowa), Suplementa Caesaris - uzupełnienienia do dzieł Cezara dokonane przez innych autorów, prawdopodobnie podwładnych Cezara: Bellum Alexandrinum (walki w Egipcie), Bellum Africanum i Bellum Hispaniense (walki z pompejańczykami). Cezar pisał stylem prostym, zwięzłym i bardzo poprawnym. Mimo pozornego obiektywizmu (relacja prowadzona w trzeciej osobie) są to pisma o wyraźnej tendencji politycznej. Jego dzieła mają dużą wartość historyczną i literacką.Cezar należy do najsławniejszych postaci historycznych, w świadomości powszechnej stał się nie tylko sławnym wodzem ale też symbolem jedynowładcy. Po śmierci został ubóstwiony. Jego przydomek rodowy (używany jako tytuł przez cesarzy z dynastii julijsko-klaudyjskiej) stał się od czasów Hadriana (II w.) synonimem władcy i jako taki przeszedł do innych języków (cesarz).
Gajusz Juliusz Cezar, wybitny starożytny rzymski polityk, dowódca wojskowy i pisarz. W latach 49-44 dyktator Rzymu. Zamordowany w wyniku spisku.
Dzieciństwo, wczesna młodość i początki kariery
Gajusz Juliusz Cezar (Gaius Iulius Caesar) urodził się 12 lipca 100 roku p.n.e. Pochodził ze znaczącego rodu patrycjuszowskiego Juliuszów. O dzieciństwie Juliusza Cezara wiadomo niewiele. Był on spowinowacony z Gajuszem Mariuszem, przywódcą reformatorskiego stronnictwa popularów. Dzięki koneksjom w roku 84 p.n.e. Juliusz Cezar objął urząd kapłana boga Jowisza (tzw. flamen Dialis) i poślubił Kornelię Cynnillę, córkę Lucjusza Korneliusza Cynny, innego lidera popularów.
W okresie krwawej dyktatury przywódcy konserwatywnego stronnictwa optymatów, Lucjusza Korneliusza Sulli (82-79 p.n.e.) Juliusz Cezar utracił swój urząd i przez pewien czas musiał się ukrywać. Na krótko został schywtany lecz udało mu się zbiec. Następnie, za pośrednictwem krewnych i znajomych udało mu się uzyskać gwarancję nietykalności.
Zamiast wrócić do Rzymu, Juliusz Cezar postanowił zasłużyć się wpierw w wojsku. W 80 roku p.n.e. uczestniczył w walkach na terenie Azji Mniejszej. Przez pewien czas przebywał też na dworze króla Bitynii Nikomedesa IV, z którym prawdopodobnie nawiązał romans.
Wojna domowa
Po wygaśnięciu swego namiestnictwa, Juliusz Cezar zamierzał objąć urząd konsula, czemu przeszkodził jego dawny sprzymierzeniec, a obecnie wróg - Gnejusz Pompejusz. Juliusz Cezar zdecydował się na dokonanie przewrotu wojskowego i 10 stycznia 49 roku Juliusz Cezar na czele swych wojsk przekroczył rzekę Rubikon, stanowiącą granicę terenów jego namiestnictwa, co było równoznaczne z wybuchem wojny domowej. Pokonując Rubikon Juliusz Cezar powiedział alea iacta est (kości zostały rzucone).
Wojska Juliusza Cezara nie napotkały na swej drodze większego oporu i szybko zajęły Rzym, z którego wcześniej uciekł Gnejusz Pompejusz i jego stronnicy. Następnie Juliusz Cezar wyruszył do opanowanej przez jego wrogów Hiszpanii, oblegając po drodze Marsylię. Po odniesieniu zwycięstwa za zachodzie, w grudniu 49 roku p.n.e. Juliusz Cezar wymusił ogłoszenie się dyktatorem, a następnie konsulem roku 48 p.n.e.
W 48 roku p.n.e. Juliusz Cezar prowadził przeciwko Gnejuszowi Pompejuszowi kampanię na terenach dzisiejszej Albanii. 10 lipca 48 roku p.n.e. odniósł porażkę w bitwie pod Dyrrachium, ale 9 sierpnia 48 roku p.n.e. wojska Juliusza Cezara pokonały dwukrotnie liczebniejsze siły Gnejusza Pompejusza pod Farsalos. Dzięki umiejętnej propagandzie, łagodnym traktowaniu jeńców i nagradzaniu tych, którzy zdecydowali się "zmienić front" Juliusz Cezar wkrótce powiększył znacznie grono swych zwolenników.
Gnejusz Pompejusz musiał zbiec do Egiptu, gdzie został wkrótce zamordowany z rozkazu króla Ptolemeusza XIII, toczącego wówczas wojnę domową ze swą starszą siostrą i jednocześnie żoną Kleopatrą VII. Juliusz Cezar sprzymierzył się następnie z Kleopatrą VII, która została jego kochanką i matką syna - Ptolemeusza Cezariona, a od 47 roku p.n.e. także niepodzielną władczynią Egiptu (choć pod kuratelą Rzymu).
Wracając z Egiptu, Juliusz Cezar pobił w roku 47 p.n.e. buntującego się króla Pontu Farnakesa II. W sprawozdaniu z wojny wysłanym do Senatu znajdowały się tylko trzy słowa: veni, vidi, vici ("przybyłem, zobazcyłem zwyciężyłem"). W kwietniu 46 roku pobił w zwolenników Gnejusza Pompejusza w bitwie pod Tapsus w Afryce.
Dzieciństwo, wczesna młodość i początki kariery
Gajusz Juliusz Cezar (Gaius Iulius Caesar) urodził się 12 lipca 100 roku p.n.e. Pochodził ze znaczącego rodu patrycjuszowskiego Juliuszów. O dzieciństwie Juliusza Cezara wiadomo niewiele. Był on spowinowacony z Gajuszem Mariuszem, przywódcą reformatorskiego stronnictwa popularów. Dzięki koneksjom w roku 84 p.n.e. Juliusz Cezar objął urząd kapłana boga Jowisza (tzw. flamen Dialis) i poślubił Kornelię Cynnillę, córkę Lucjusza Korneliusza Cynny, innego lidera popularów.
W okresie krwawej dyktatury przywódcy konserwatywnego stronnictwa optymatów, Lucjusza Korneliusza Sulli (82-79 p.n.e.) Juliusz Cezar utracił swój urząd i przez pewien czas musiał się ukrywać. Na krótko został schywtany lecz udało mu się zbiec. Następnie, za pośrednictwem krewnych i znajomych udało mu się uzyskać gwarancję nietykalności.
Zamiast wrócić do Rzymu, Juliusz Cezar postanowił zasłużyć się wpierw w wojsku. W 80 roku p.n.e. uczestniczył w walkach na terenie Azji Mniejszej. Przez pewien czas przebywał też na dworze króla Bitynii Nikomedesa IV, z którym prawdopodobnie nawiązał romans.
Wojna domowa
Po wygaśnięciu swego namiestnictwa, Juliusz Cezar zamierzał objąć urząd konsula, czemu przeszkodził jego dawny sprzymierzeniec, a obecnie wróg - Gnejusz Pompejusz. Juliusz Cezar zdecydował się na dokonanie przewrotu wojskowego i 10 stycznia 49 roku Juliusz Cezar na czele swych wojsk przekroczył rzekę Rubikon, stanowiącą granicę terenów jego namiestnictwa, co było równoznaczne z wybuchem wojny domowej. Pokonując Rubikon Juliusz Cezar powiedział alea iacta est (kości zostały rzucone).
Wojska Juliusza Cezara nie napotkały na swej drodze większego oporu i szybko zajęły Rzym, z którego wcześniej uciekł Gnejusz Pompejusz i jego stronnicy. Następnie Juliusz Cezar wyruszył do opanowanej przez jego wrogów Hiszpanii, oblegając po drodze Marsylię. Po odniesieniu zwycięstwa za zachodzie, w grudniu 49 roku p.n.e. Juliusz Cezar wymusił ogłoszenie się dyktatorem, a następnie konsulem roku 48 p.n.e.
W 48 roku p.n.e. Juliusz Cezar prowadził przeciwko Gnejuszowi Pompejuszowi kampanię na terenach dzisiejszej Albanii. 10 lipca 48 roku p.n.e. odniósł porażkę w bitwie pod Dyrrachium, ale 9 sierpnia 48 roku p.n.e. wojska Juliusza Cezara pokonały dwukrotnie liczebniejsze siły Gnejusza Pompejusza pod Farsalos. Dzięki umiejętnej propagandzie, łagodnym traktowaniu jeńców i nagradzaniu tych, którzy zdecydowali się "zmienić front" Juliusz Cezar wkrótce powiększył znacznie grono swych zwolenników.
Gnejusz Pompejusz musiał zbiec do Egiptu, gdzie został wkrótce zamordowany z rozkazu króla Ptolemeusza XIII, toczącego wówczas wojnę domową ze swą starszą siostrą i jednocześnie żoną Kleopatrą VII. Juliusz Cezar sprzymierzył się następnie z Kleopatrą VII, która została jego kochanką i matką syna - Ptolemeusza Cezariona, a od 47 roku p.n.e. także niepodzielną władczynią Egiptu (choć pod kuratelą Rzymu).
Wracając z Egiptu, Juliusz Cezar pobił w roku 47 p.n.e. buntującego się króla Pontu Farnakesa II. W sprawozdaniu z wojny wysłanym do Senatu znajdowały się tylko trzy słowa: veni, vidi, vici ("przybyłem, zobazcyłem zwyciężyłem"). W kwietniu 46 roku pobił w zwolenników Gnejusza Pompejusza w bitwie pod Tapsus w Afryce.
