Na szczycie Mont Blanc, po tym jak Konrad dokonał podsumowania swojego dotychczasowego życia i wyrażając swoje rozczarowanie miłością, że można ją kupić za pieniądze i wiarą po audiencji u papieża), zaszła w nim przemiana wewnętrzna. Postanawia działać na rzecz ojczyzny na wzór szwajcarskiego wojownika Winkekrieda, który w bitwie z Austriakami skierował na siebie włócznie nieprzyjaciela przez co powstał wyłom w szeregach wroga, co doprowadziło do zwycięstwa.
Kordian chce być Winkelriedem dla Polaków, walczyć samotnie o wyzwolenie narodu, będąc gotowym do poświęcenia życia dla dobra zbiorowości.