Spośród powstałych w drugiej połowie XIX w. na ziemiach polskich partii politycznych największe znaczenie miała POLSKA PARTIA SOCJALISTYCZNA utworzona w 1893 r. Część jej członków sprzeciwiała się dążeniu do niepodległości i w tym samym roku założyła własną partię - SOCJALDEMOKRACJĘ KRÓLESTWA POLSKIEGO. Wśród inteligencji popularność zyskała Narodowa Demokracja, na czele której stał ROMAN DMOWSKI. O poprawę losu chłopów walczyło natomiast utworzone 1903 r. POLSKIE STRONNICTWO LUDOWE. Jednym z głównym działaczy był WINCENTY WITOS.
