Odpowiedź :
Odpowiedź:
. potop szwedzki - lato 1655 - 3.V. 1660 (pokój w Oliwie)
oblężenie Jasnej Góry - od listopada do 26. XII. 1655
pierwszy sejm elekcyjny - 1573
odsiecz wiedeńska - 12.IX. 1683
hołd pruski - 10.IV. 1525
2. Wolna elekcja to wybór króla w Rzeczpospolitej dokonywany przez ogół szlachty ( elekcja viritim - każdy szlachcic mógł wziąć udział w elekcji, ale nie musiał. Pierwszym władcą elekcyjnym był książę francuski Henryk Walezy.
3. Jan Kochanowski - ojciec polskiej poezji, poeta, jeden z pierwszych twórców w języku polskim
Stanisław Żółkiewski - hetman wielki koronny, zwycięzca w bitwie pod Kłuszynem (1610- wojna z Rosją), zmarł w bitwie pod Cecorą podczas wycofywania sie taboru polskiego.
Henryk Walezy- książe francuski a następnie król Francji, pierwszy władca elekcyjny Polski, po kilku miesiącach uciekł z Polski do Francji.
Zygmunt I Stary- król polski z dynastii Jagiellonów, syn Kazimierza IV, przyjął hołd Albrechta Hohenzollerna oraz ostatecznie rozwązał problem krzyzacki.
Augustyn Kordecki- polski zakonnik(paulin), dowódca załogi broniącej Jasnej Góry przed Szwedami.
Jan III Sobieski- król Polski, zwycięzca spod Wiednia, wybitny dowódca.
Zygmunt II August- ostatni władca z dynastii Jagiellonów, mecenat sztuki, za jego czasów Polska i Litwa zawarł unię realną w Lublinie.
Mikołaj Rej- polski pisarz, ojciec pismiennictwa polskiego
4. Liberum Veto ( wolne, nie pozwalam) zasada dzięki której każdy szlachcic( poseł) mógł zerwać sejm, pierwszy raz użyto jej na sejmie w 1652 przez Władysława Sicińskiego. Trzy stany sejmujące to izba poselska, senat oraz król.
5. Wojna polsko-turecka tzw. chocimska - 1620-1621. bitwa pod Cecorą klęska wojski polskich, smierć żółkiewskiego, niewola Koniecpolskego; bitwa pod chocimiem 1621 - wygrana Polaków pomimo smierci straego Chodkiewicza, zawarcie pokoju chocimskiego - kozacy nie będą napadać na Turcję a tartarzy na polskę; wojna polsko-turecka 1672-1699, zdobycie przez turków kamieńca podolskiego, zajęcie Ukrainy, podola i wołynia oraz płacenie haraczu - warunki pokoju w buczaczu; 1673 wygrana Sobieskiego pod Chocimiem, pokój w Żurawnie- polacy nie muszą płacić haraczu . wprawa wiedeńska - wygrana sił sprzymierzonych- załamanie potęgi tureckiej, pokój w Karłowicach (po śmierci Sobieskiego) w 1699 polska odzyskuje Ukrainę ( prawobrzeżną), podole oraz wołyń.
Wojna polsko- rosyjska w 1609-1619; przyczyna - sojusz Wasyla Szujskiego (cara Rosji) z Karolem IX Sudermańskim ( Szwecja), atak polaków na Smoleńsk, bitwa pod Kłuszynem w 1610 pokonanie wojsko rosyjsko-szwedzkich przez hetmana żółkiweskiego, zajęcie Moskwy ( propozycja aby Władysław IV waza został carem rosji, jeśli przejdzie na prawosławie- odrzucona przez zygmunta wazę), bunt rosjan- kapitulacja polskiej załogi z Kremla (1612), wyprawa chodkiewicza pod moskwę 1617-1618 zakończona nie powodzeniem - pokój w Dywilinie( 1619) - Polsa zyskuje ziemię smoleńską, czernihowską, siewieską.
wojna smoleńska 1632/34 - atak rosjan na smoleńsk, odsiecz króla WŁADYSŁAWA wazy, pokój w Polanowie - władysław zrzeka sie tytułu cara za odszkodowaniem.
wojna polsko- rosyjska 1654-1667; przyczyna ugoda w Perejasławiu kozacko- rosyjska, zajęcie przez rosjan lewobrzeżnej ukrainy, smoleńska oraz litwy i wilna, rozejm w Niemieży w 1656 z powodu potopu szwedzkiego, 1658 wznowienie walk, 1660 wygrane bitwy pod Cudnowem i Połonką ( S. Czarniecki, J.S. Lubomirski).; pokój w Andruszowie w 1667 - polska traci ziemię smoleńską, lewobżezna ukrainę z Kijowem.
Wyjaśnienie:
Myślę że pomogłem :D
