Wymień dwie orientacje polityczne wśród Polaków podczas l wojny światowej ​



Odpowiedź :

Odpowiedź:

Przed wybuchem I wojny światowej w społeczeństwie polskim wykształciły się odmienne programy, orientacje polityczne.

Orientacja prorosyjska - antyniemiecka była reprezentowana przez Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne z Romanem Dmowskim na czele. Kryzys w Rosji, wywołany przegraną wojną z Japonią, a następnie rewolucja 1905-07, dawały Polakom szansę na uzyskanie przez nich autonomii w ramach Imperium Rosyjskiego.

Metody realizacji tego celu to legalna walka na forum parlamentu rosyjskiego - Dumy Państwowej. Dmowski szczególnie obawiał się Niemiec i postępów germanizacji, dlatego stawiał na słowiańską Rosję.

Orientacja antyrosyjska - proaustriacka zrodziła się w autonomicznej Galicji. Była wynikiem sytuacji Polaków pod zaborem austriackim związanej z szeroką autonomią. Zwolennicy tej koncepcji liczyli na to, że w przyszłej wojnie zwyciężą państwa centralne, Rosja zostanie pokonana, a ziemie polskie, do tej pory znajdujące się pod okupacją rosyjską, znajdą się w rękach państw centralnych. W takiej sytuacji, wobec wzrostu liczebnego czynnika polskiego, szczególnie pod panowaniem austriackim, powstanie trialistyczne (trójczłonowe) państwo złożone z Austrii, Węgier i Polski. Jednym z reprezentantów tej orientacji był Józef Piłsudski, konsekwentnie walczący z caratem i Rosją.

Stanowisko antypatriotyczne i antyniepodległościowe prezentowała polska lewica komunistyczna.

- Przywódcy Socjal-Demokracji Królestwa Polskiego i Litwy - Feliks Dzierżyński, Julian Marchlewski, Róża Luksemburg, kierując się hasłami internacjonalizmu wychodzili z założenia, że wobec zwycięstwa w ogólnoeuropejskiej rewolucji proletariatu i przejęcia przez samych robotników władzy zbędne staną się granice państwowe i istnienie państw narodowych. Z takiego założenia wynikało stanowisko niepodjęcia przez lewicę internacjonalistyczną problemu niepodległości Polski, a w skrajnej postaci niechęć do powstających w przyszłości struktur młodego państwa polskiego. Już w roku 1906 SDKPiL stała się ogniwem organizacyjnym odłamu bolszewickiego Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji.

Wyjaśnienie: