1. Podkreśl elementy budowy układu limfatycznego. (0-1p)

żyły, wątroba, erytrocyty, aorta, węzły chłonne, grasica ,trombocyty

grasica i węzły chłonne

2. Zaznacz 2 prawidłowe zakończenie zdania. (0-1p)

Zadaniem układu chłonnego jest: ....C ..................

A. transport gazów oddechowych B. przekazywanie impulsów nerwowych.

C. niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych D. transport hormonów


3. Jaki antygen i jakie przeciwciała posiada osoba o grupie krwi B? (0-2p)

ANTYGEN …………………… PRZECIWCIAŁA …………….


4. Połącz element budowy serca z pełnioną przez niego funkcją. (0–1p)


A. naczynia wieńcowe ...................

B. przegroda między prawą a lewą częścią serca ..............

C. zastawki ..............


1. Zaopatrują serce w tlen i substancje odżywcze. 2. Powodują automatyczne skurcze serca.

3. Zapobiega mieszaniu się krwi natlenionej z krwią pozbawioną tlenu. 4. Zapobiegają cofaniu się krwi.


5. Obok zdań opisujących układ krwionośny wpisz literę K, a obok zdań dotyczących układu limfatycznego – literę L. (0–2p)


Tworzy zamknięty system naczyń ............. Pośredniczy w wymianie składników między osoczem a tkankami..............


Transportuje tlen do komórek .................. Bierze udział w regulacji temperatury ciała ......................


6. Uzupełnij tekst wybranymi wyrazami: (0-3p)

przedsionek prawy, przedsionek lewy, komora prawa, komora lewa, pień płucny, żyły czcze, żyły płucne,

aorta, tlen, dwutlenek węgla, komórki ciała, płuca


Krwiobieg duży rozpoczyna się w …………………....………………………….

Krew bogata w ……………………………. wypływa stąd naczyniem zwanym ………………………………………….

i transportuje ten gaz do ……………………………………., po czym wraca do ………………………………………….

serca naczyniami : …………………………………………………………..


7. Wypisz 3 główne funkcje krwi. (0-3p)

a)…………………………………………………………………………………………………………………..

b)…………………………………………………………………………………………………………………..

c) …………………………………………………………………………………………………………………...


8. Na podstawie opisu określ rodzaj odporności (swoista/nieswoista). (0-1p)

Mechanizmy zwalczające wszelkie czynniki chorobotwórcze, bez względu na ich charakter; zapewnia ją

np. skóra, kichanie, biegunka, wymioty- to odporność ...............................................


9. Zaznacz składnik krwi, który odpowiada za transport związków regulujących pracę organizmu. (0–1p)


A. Fibrynogen B. Erytrocyty C. Przeciwciała D. Osocze


10. Odporność noworodka w pierwszych miesiącach życia uwarunkowana jest obecnością w jego układzie krążenia. (0-1)

A. antygenów matki B. makrofagów matki C. limfocytów matki D. przeciwciał matki



11. Oceń prawdziwość poniższych zdań (prawda/fałsz). (0–4p)

A. Przystosowaniem w budowie tętnic do transportu krwi pod wysokim ciśnieniem jest gruba warstwa mięśni gładkich

budujących ścianę naczynia. …..

B. Zastawki obecne w żyłach biegnących w łydce zapobiegają cofaniu się krwi. …..

C. Krew wypływająca z prawej komory serca dostarcza tlen do komórek mięśni. …..

D. Żyłami płucnymi krew dopływa do płuc. ….


12. Wskaż 2 czynniki, które mogą być przyczyną anemii. (0–1p)

A. niedobór trombocytów

B. niedobór żelaza

C. nadmiar erytrocytów

D. uszkodzenie czerwonego szpiku kostnego.


13. Wskaż 2 skutki miażdżycy. (0–1p)

A. niedokrwienie mięśnia sercowego B. nadwaga

C. wzrost ciśnienia krwi w tętnicach C. anemia


14. Oceń prawdziwość poniższych zdań (prawda/fałsz). (0–4p)


A. Częste spożywanie ryb morskich zmniejsza ryzyko odkładania się płytek miażdżycowych w tętnicach. …..

B. Umiarkowana aktywność fizyczna powoduje zmęczenie mięśnia sercowego i prowadzi do jego martwicy. …..

C. Sól kuchenna podnosi ciśnienie krwi, czym usprawnia dopływ tlenu do komórek. …..

D. Obecne w codziennej diecie warzywa i owoce ograniczają ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia. …...


15. Zaznacz mechanizmy odporności niewrodzonej (nabytej). (0–1p)

A. wytwarzanie przeciwciał B. kichanie C. Wydzielanie śluzu przez nabłonki

D. neutralizacja zarazków przez komórki pamięci


16. Wskaż poprawne zakończenie zdania. (0–1p)

Szczepionka

A. jest podawana osobie chorej. B. pobudza organizm do produkcji przeciwciał.

C. zawiera gotowe przeciwciała. D. ułatwia proces zdrowienia.


17. Oceń prawdziwość zdań i zaznacz odpowiedź Prawda lub Fałsz. (0–4p)

A. Powodzenie przeszczepu zależy przede wszystkim od zgodności antygenów komórek dawcy i biorcy. …….

B. Przyjęcie się przeszczepu utrudnia układ odpornościowy biorcy. ……….

C. Największą zgodność antygenów na powierzchni komórek mają bliźnięta jednojajowe. …..

D. Przeszczepy dotyczą zarówno komórek, tkanek, jak i całych narządów. …….


18. Uporządkuj struktury (od 1 do 5) tak, by ich kolejność ilustrowała drogę limfy podążającej w kierunku serca. (0–1p)


A. serce ….. B. przestrzenie międzykomórkowe …..

C. większe naczynia limfatyczne ….. D. włosowate naczynia limfatyczne …. E. żyła główna. …….


19. Uzupełnij luki, wybierając brakujące elementy z poniższej listy. (0–3p)


przeciwciała, chłonkę, limfie, szpiku kostnym, limfocyty B, limfocyty T, grasicy, osocze


Limfocyty T i B powstają w ……………….……..……………………. . W …………………………………... nabywają zdolności do rozpoznawania czynników chorobotwórczych. Limfocyty te rozpoznają ciała obce i produkują ……………. .


20. Wskaż właściwy komentarz do opisanej poniżej sytuacji. (0–1p)

Asia ma lekko powiększone i bolesne migdałki.


A. To dobrze, ponieważ w ich wnętrzu zwalczana jest infekcja.

B. To źle, ponieważ świadczy o tym, że Asia ma obniżoną odporność.

C. To dobrze, ponieważ w migdałkach zgromadziła się limfa.