Każda epoka kształtuje różne wzorce osobowe. W okresie średniowiecza w Europie rozwinęła się literatura rycerska, której główną funkcją było stworzenie wzorca osobowego -idealnego rycerza, który spełniał wszystkie cechy kodeksu rycerskiego.
Waleczność, odwaga, oddanie Bogu, władcy i ojczyźnie to tylko niektóre cechy, które musiał spełniać idealny, średniowieczny rycerz. Oprócz tego musiał być wysportowany, inteligentny, silny, honorowy, dumny i oczywiście powinien mieć swoja wybrankę serca, dla której byłby zdolny zrobić wszystko.
Jedną z opowieści zawierających motyw idealnego rycerza jest „Tristan i Izolda”.
Tytułowy Tristan, siostrzeniec króla Marka już od najmłodszych lat przygotowywany był do pełnienia funkcji rycerze idealnego. Był pogodnym młodzieńcem, wysportowanym, silnym, nauczył się władać mieczem, tarczą i łukiem, poznał tajniki sztuki myśliwskiej, opanował grę na harfie, wspomagał słabych, zawsze dotrzymywał słowa. Do osiągnięcia celu brakowało mu tylko ukochanej, której imię mógłby sławić. Król Marek traktował go jak syna, zabierał go na wyprawy i polowania. Dzięki swojej mądrości Tristan zawsze dobrze radził sobie z najrozmaitszymi problemami.
Warto tutaj wspomnieć, jak udało mu się wprowadzić w błąd Izdoldę Jasnowłosą i za pomocą "znalezionych naprędce pięknych i zwodniczych słów" przekonać ją, że jest lutnistą. Jak już wspomniałam jako wzorowy rycerz miłował swego pana i zawsze dotrzymywał słowa. Dlatego też, gdy razem z Izoldą wypił napój miłosny, pomimo wielkiej i szczerej miłości, jaką do niej żywił postanowił oddać ją wcześniej zaślubionemu z nią Markowi. Podczas „nocnych spotkań” z ukochaną ujawnił się jego spryt i zaradność.
W życiu Tristana Izolda pełniła wielką rolę. Zgodnie z kodeksem rycerskim, po odkryciu więzi łączącej bohaterów, chcąc bronić honoru swojego i ukochanej, postanowił skazać się na tęsknotę i wyruszył w tułaczkę po świecie. Nawet po poślubieniu Izoldy, tym razem Izoldy o Białych Dłoniach nie był w stanie zdradzić jedynej kobiety, którą kochał. Tutaj ponownie ujawnił się jego spryt i oddanie.
