Odpowiedź:
Skutki polityczne:
- upadły trzy europejskie cesarstwa (Rosja, Niemcy, Austro-Węgry), a znaczenie zyskała Wielka Brytania, Francja i USA.
- Niemal całkowicie zmieniły się granice w Europie środkowej, południowej i wschodniej.
– rozpad Austro-Węgier
– nowe niepodległe państwa: Polska, Czechosłowacja, Austria, Węgry, Finlandia, Litwa, Łotwa i Estonia.
– Gdańsk wolnym miastem pod kontrolą międzynarodową
– podział imperium kolonialnego Niemiec między Wielką Brytanię i Francję
- Na terenach wielonarodowych (Górny Śląsk, Warmia i Mazury z Powiślem oraz Szlezwik) zarządzono plebiscyty – głosowania ludności w sprawie przynależności państwowej tych terenów.
– obalenie caratu w Rosji
– osłabienie Niemiec (demilitaryzacja Nadrenii, zmniejszenie armii niemieckiej, zakaz fortyfikowania granic)
– osłabienie Turcji; później upadek sułtanatu
– wzrost znaczenia Japonii
– napływ Żydów do Palestyny
– rozwój przemysłu i zmiany społeczne w Indiach (postulaty niepodległościowe)
Skutki gospodarcze
– inflacja
– wzrost zadłużenia Wielkiej Brytanii i Francji wobec banków i rządu USA
– obciążenie Niemiec gigantycznymi reparacjami wojennymi na rzecz aliantów
– ogromny wzrost produkcji broni i amunicji, spadek w innych branżach
Skutki społeczne
– miliony inwalidów
– emancypacja kobiet
– rozpad państw wieloetnicznych na rzecz mniejszych państw narodowych
– wzrost znaczenia i w konsekwencji dojście do władzy komunistów (Rosja, 1917), a w późniejszych latach faszystów (Włochy, 1922) i narodowych socjalistów (Niemcy, 1933)
– wzrost znaczenia władzy wykonawczej w państwach europejskich i USA, zwiększenie liczby dziedzin regulowanych przez państwo
– wprowadzenie w wielu krajach obowiązkowej służby wojskowej
Postanowienia dotyczące zmian terytorialnych i ograniczeń dla Niemiec zawarto w traktacie wersalskim (1919). Dla przestrzegania tego porządku utworzono Ligę Narodów.
[W 1922 zawarto traktat waszyngtoński regulujący stosunek sił morskich na Pacyfiku; z tego powodu porządek światowy po I wojnie światowej nazywa się też “ładem wersalsko-waszyngtońskim”.]
