Odpowiedź:
1. Organizacja Narodów Zjednoczonych
a) ONZ zastąpiła Ligę Narodów. Powstała na konferencji w San Francisco 25.04.1945 r. Członkami
założycielami było 51 państw, w tym Polska (Polska nie brała udziału w konferencji gdyż wówczas
ZSRR uznawał Rząd Tymczasowy, a W. Brytania i USA rząd londyński. Dopiero po powstaniu TRJN
uznanego przez wszystkich aliantów, przedstawiciel Polski zasiadł w ONZ, w październiku 1945 r.).
b) 26.04.1945 r. podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych
celem organizacji było
zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego,
rozwój współpracy politycznej, gospodarczej i kulturalnej między państwami,
działania na rzecz rozszerzenia zasięgu wolności,
siedzibą został Nowy York
c) organy ONZ
Zgromadzenie Ogólne – w jego skład wchodziły państwa członkowskie; każde posiadało 1 głos.
Decyzje zapadały większością zwykłą lub 2/3. Zgromadzenie zwoływano corocznie na sesje
plenarne
Sekretariat – miał zajmować się bieżącymi sprawami, a na jego czele stał Sekretarz Generalny,
który : reprezentował ONZ na zewnątrz, kierował pracami Zgromadzenia Ogólnego, zajmował
się mediacją między państwami itp. Pierwszym Sekretarzem Generalnym ONZ był Trygve H. Lie
(1946 – 1952) z Norwegii.
Rada Bezpieczeństwa
najważniejszy organ ONZ,
w jej skład wchodziło 5 stałych członków (mocarstwa – USA, W. Brytania, Francja, ZSRR i
Chiny , którym przysługiwało prawo weta) oraz 10 członków niestałych, wybieranych na 2-u
letnią kadencję,
najważniejsze decyzje miały być podejmowane jednomyślnie przez członków stałych,
zadaniem Rady Bezpieczeństwa wydawanie zgody na wysłanie wojsk ONZ (tzw. „błękitne
hełmy”) oraz wprowadzenie sankcji
Rada Powiernicza – sprawowała kontrolę nad terytoriami powierniczymi (terytoria
niesamodzielne, które ONZ miała przygotować do niepodległości),
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze – miał rozstrzygać spory między
państwami członkowskimi, wydawać opinie prawne,
d) ONZ w 1948 r. uchwalił Powszechną Deklarację Praw Człowieka
2. Zmiany w układzie sił w wyniku II wojny światowej
a) dawne mocarstwa europejskie straciły na znaczeniu – mocarstwa kolonialne Wielka Brytania i
Francja zostały znacznie osłabione; rozpoczął się proces dekolonizacji ich imperiów (Indie,
Indochiny)
b) nastąpił olbrzymi wzrost znaczenia ZSRR:
ZSRR poszerzył swoje terytorium włączając w swoje granice:
kraje bałtyckie – Litwę, Łotwę, Estonię,
Besarabię i północną Bukowinę kosztem Rumunii,
Ruś Zakarpacką kosztem Czechosłowacji,
rejon Petsamo kosztem Finlandii