Twórczość Prusa można podzielić na trzy główne działy. Pierwszym z nich jest publicystyka i felietonistyka na łamach warszawskiej prasy. Drugi dział to małe formy narracyjne, bardzo wysoko cenione przez ówczesnych oraz współczesnych znawców literatury. Nowelki, szkice humorystyczne i opowiadania autorstwa Bolesława Prusa cechuje chęć zwrócenia uwagi na najbiedniejszych oraz najbardziej poszkodowanych przedstawicieli polskiego społeczeństwa. Dzieci, biedacy i zwykli ludzie zmagają się w nich z codziennymi problemami, a także z zagadnieniami moralnymi.
Trzeci dział w twórczości Prusa stanowią powieści. Artysta w tej dziedzinie pozostawał w opozycji do innego wielkiego Polskiego pozytywisty – Henryka Sienkiewicza, którego twórczość można określić jako narodowo-pokrzepiającą. W odróżnieniu do swojego konkurenta Prus zwracał uwagę na palące problemy Polski im współczesnej. Nazywany był „wielkim obserwatorem”, ponieważ w jego powieściach panował realizm oraz szczególny nacisk na „hołdowanie codzienności”.
