W głuchej puszczy, przed chatką leśnika,

Rota strzelców stanęła zielona;

A u wrót stoi straż Pułkownika,

Tam w izdebce Pułkownik ich kona.

Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze.

Wódz to był wielkiej mocy i sławy,

Kiedy po nim lud prosty tak płacze

I o zdrowie tak pyta ciekawy.



Kazał konia Pułkownik kulbaczyć,

Konia w każdej sławnego potrzebie;

Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć,

Kazał przywieść do izby — do siebie.

Kazał przynieść swój mundur strzelecki,

Swój kordelas i pas , i ładunki;

Stary żołnierz — on chce, jak Czarniecki,

Umierając, swe żegnać rynsztunki.



A gdy konia już z izby wywiedli,

Potem do niej wszedł ksiądz z Panem Bogiem;

I żołnierze od żalu pobledli,

A lud modlił się klęcząc przed progiem.

Nawet starzy Kościuszki żołnierze,

Tyle krwi swej i cudzej wylali,

Łzy ni jednej — a teraz płakali,

I mówili z księżami pacierze.



Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy;

Już przed chatą nie było żołnierza,

Bo już Moskal był w tej okolicy.

Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza.

Na pastuszym tapczanie on leży —

W ręku krzyż, w głowach siodło i burka,

A u boku kordelas, dwururka.



Lecz ten wódz, choć w żołnierskiej odzieży,

Jakie piękne dziewicze ma lica?

Jaką pierś? — Ach, to była dziewica,

To Litwinka, dziewica–bohater,

Wódz Powstańców — Emilija Plater!



* rota – oddział wojska w dawnej Polsce

* kulbaczyć – osiodłać

* kordelas – nóż myśliwski

* rynsztunek – sprzęt oraz uzbrojenie żołnierza i konia

* lico – twarz



Proszę odpowiadać pełnym zdaniem.

1. Opisz czas i miejsce akcji tego wiersza. ( 0 – 1p.)

2. Kim jest bohater tego utworu? Odnosząc się do tekstu podaj jak najwięcej informacji opisujących tę postać. (0 – 1p.)

3. Określ nastrój panujący w utworze. ( 0 – 1p.)

4. Uzasadnij, że wiersz ,,Śmierć Pułkownika” zawiera gloryfikację głównej bohaterki oraz jest apoteozą Emilii Plater. Odwołaj się do znaczeń tych słów.

( 0 – 2p.)