Odpowiedź:
Zarówno w orzecznictwie sądowym i doktrynie prawniczej przyjmuje się konkretną definicję, aby ochrona wizerunku była skuteczna. Wizerunek to utrwalony wizualnie zespół cech fizycznych charakterystycznych dla danej osoby pozwalający na jej indywidualizację i rozpoznanie. Przykładowo wizerunek można zobaczyć w postaci fotografii, karykatury czy rysunku. Będą to zatem przedstawienia przede wszystkim rysów twarzy danej jednostki.
O wizerunku możemy mówić także utrwalając znamiona sylwetki fotografowanego, względnie inne jego cechy fizyczne. Taką cechą mogą być nawet charakterystycznie ścięte i ufarbowane włosy czy unikalny tatuaż. Oczywiście pod warunkiem, że umożliwiają one rozpoznanie osoby. Nawet bez obrazu twarzy. Prawa do ochrony wizerunku strzegą przepisy prawa cywilnego, a w niektórych przypadkach również przepisy prawa karnego. Należy jednak pamiętać, że nie każda fotografia utrwalająca wizerunek danej osoby będzie podlegała jednolitej ochronie.
Czy mogę zrobić Ci zdjęcie?
Obecnie w Polsce brak jest przepisów wprost nakazujących uzyskanie zgody na zrobienie komukolwiek zdjęcia. Biorąc pod uwagę przepisy prawa autorskiego, należy stwierdzić, że jedyną normą nakazującą uzyskanie zgody od osoby widocznej na fotografii jest art. 81 UstPrAut. Przepis ten nakłada obowiązek uzyskania zgody osoby uwiecznionej tylko, o ile taka fotografia ma być rozpowszechniana.
Brak innych przepisów regulujących możliwość utrwalania wizerunku osób fizycznych skłania niektórych przedstawicieli doktryny do twierdzeń, że jest możliwe fotografowanie każdej osoby bez jej zgody, o ile zdjęcia te nie będą rozpowszechniane w żaden sposób.
Takie rozumowanie może doprowadzić do powstania dalej idących wniosków. Skoro do sporządzenia fotografii danej osoby nie wymaga się zgody, to również sprzeciw takiej osoby jest bez znaczenia prawnego. Czy zatem fotograf może robić zdjęcia każdemu? Nie jest tak wesoło. W sytuacji, w której fotograf uwiecznia na zdjęciu osobę bez jej zgody, a co gorsza przy jej wyraźnym sprzeciwie, może on naruszać jej prawa i wolności chronione przez przepisy prawa cywilnego oraz prawa karnego. Dotyczy to zarówno osób powszechnie znanych, jak i osób nierozpoznawalnych publicznie.
Proszę nie robić mi zdjęć!
W tym kontekście należy przede wszystkim zwrócić uwagę na to, że fotografowanie osób bez ich zgody może naruszać ich dobra osobiste chronione przez art. 23 kc, a nawet stanowić naruszenie prawa karnego poprzez uznanie go w pewnych okolicznościach nawet za stalking.
„Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat” – tak stanowi art. 190a kodeksu karnego, którego wprowadzenie przewiduje zaproponowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości nowelizacja Kodeksu karnego. Przepis ten wszedł w życie 6.06.2011 r. Niezależnie od przestępstwa stalkingu warto także zwrócić uwagę na istniejące w systemie kar i środków karnych możliwości orzekania zakazów powstrzymywania od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, jak również od kontaktów z pokrzywdzonym lub innymi osobami.
Wyjaśnienie: nie wiem co to ale trudno
