Pieśń patriotyczna „ A gdy na wojenkę szli“ powstała w 1915 roku dla Legionów Polskich, walczących przeciwko Rosji. W jej treści znajdziemy opis drogi legionistów od początku wojny, aż do wkroczenia do Warszawy. Jest tu przypomnienie problemów z formowaniem legionów i ich ochotniczego charakteru. Tworzyli je świadomi patrioci, którym pamięć o dziedzictwie przeszłych pokoleń nakazywała ruszać do walki z bronią w ręku, pozostawiając rodziny, ukochanych. W pieśni odnajdziemy też gorzki obraz Warszawy, która witała legionistów wprawdzie z ciekawością, ale też z obojętnością dla sprawy, za którą przelewali krew.
