nie wiem czy ktoś pomoże ale mam napisać z tego streszczenie będę bardzo wdzięczna

Agnieszka Fiedorowicz

Książki zmieniają nasz mózg. I to na stałe!

Naukowcy twierdzą, że wszystkie książki, które czytamy, nas zmieniają. I to na

stałe! Eksperyment z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego1 niezbicie tego

dowodzi. […]

Wciągającą powieść Roberta Harrisa „Pompeje”2 przeczytały miliony

czytelników na całym świecie. Ale 21 z nich okazało się szczególnie ważnych.

Dla nauki. […]

Wejdź w cudzą skórę

W ciągu trwającego 19 dni eksperymentu codziennie rano ochotników badano za

pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Po pięciu dniach

„postu książkowego” przez kolejne dziewięć dni uczestnicy czytali wieczorem

„Pompeje” (30 stron na dzień). Rano przeprowadzano quiz ze znajomości treści

książki, a potem aktywność mózgów czytelników badano rezonansem. Przez

ostatnie pięć dni – jak na początku – badani niczego nie czytali. Wyniki pracy

zespołu prof. Gregory’ego S. Bernsa z Emory University, opublikowane w 2013

r. w piśmie „Brain Connectivity”, były zaskakujące.

Podczas porannych badań prowadzonych po wieczornej lekturze wykryto u

ochotników wzmożoną aktywność w lewym płacie skroniowym mózgu […], w

obszarach odpowiedzialnych za odbiór języka, m.in. za rozpoznawanie liter. To

typowe obszary, które aktywują się podczas czytania. Zaskakująca była natomiast

podwyższona aktywność […] w rejonie bruzdy środkowej mózgu i móżdżku,

które odpowiadają za czucie i sterowanie ruchami ciała. Na przykład sama myśl

o bieganiu pobudza neurony3

, które są aktywne także podczas prawdziwego

biegania. „Zmiany w obszarze mózgu odpowiedzialnym za fizyczne odczucia i

motorykę4 mogą oznaczać, że czytając powieść, dosłownie przenosimy się do

ciała bohatera” – tłumaczy prof. Berns. „Od dawna wiemy, że lektura umożliwia

nam wejście w czyjąś skórę w sensie metaforycznym. Teraz widzimy, że to się

dzieje także w sensie biologicznym”.

[…] Niektórym książkom udaje się tak nas porwać, że zdaje nam się, jakbyśmy

razem z bohaterem przemierzali ulice Barcelony, uciekali przed zgrają orków, brali udział w Głodowych Igrzyskach, wracali do Tary… Co więcej, naukowcy

zaobserwowali, że ten stan aktywności mózgu może się utrzymywać nawet do

pięciu dni po zakończonej lekturze wciągającej książki. […]

Mól książkowy nie pozdrowi cię na ulicy

Czy czytanie ma jakiekolwiek minusy? Naukowcy odkryli, że w przypadku osób,

które nauczyły się czytać we wczesnym okresie życia, region lewej bruzdy

potyliczno-skroniowej słabiej reagował na wizerunki twarzy niż w przypadku

analfabetów. Co mogłoby sugerować, że prawdziwy mól książkowy będzie miał

problem z rozpoznaniem cię na ulicy! „Prof. Dehaene za każdym razem, kiedy

go widzę, przekonuje mnie, że ma prozopagnozję, czyli nie odróżnia ludzkich

twarzy, ale w jego badaniu nie zauważono różnic w tej zdolności między

czytającymi a analfabetami” – śmieje się dr Katarzyna Jednoróg. „Za to badania

z roku 2014 pokazały co innego – u umiejących czytać zmniejsza się zdolność do

rozpoznawania lustrzanego odbicia różnych obiektów. Jeśli małpom pokażemy

obiekt i jego lustrzane odbicie, w ich mózgu aktywują się te same neurony, u

czytających ludzi – nie. Ta zdolność nam zanika […]” – podsumowuje badaczka.

Ale czy ta umiejętność jest nam potrzebna? Trudno powiedzieć, z pewnością

czytanie przydaje nam się bardziej.

Agnieszka Fiedorowicz, Książki zmieniają nasz mózg. I to na stałe!,



29.12.2020].


1 Rezonans magnetyczny – metoda diagnostyki wykorzystywana w badaniach

ośrodkowego układu nerwowego oraz układu mięśniowego i szkieletowego.

2 „Pompeje” – powieść angielskiego pisarza Roberta Harrisa.

3 Neuron – komórka nerwowa mająca zdolność odbierania, przetwarzania i

przewodzenia impulsów nerwowych.

4 Motoryka – sprawność ruchowa.​