Odpowiedź: Czas akcji: dawno, dawno temu, w czasach legendarnych.
Miejsce akcji: okolice Kruszwicy.
Narracja: Narrator opowiada o zdarzeniach w trzeciej osobie, jest wszechwiedzący, ukrywa się poza światem przedstawionym.
Gatunek: Tekst jest podaniem, legendą, to znaczy, że zawiera zarówno elementy pochodzące ze świata fantastyki, jak i świata realnego, które wzajemnie się uzupełniają, tworząc spójną całość.
Plan wydarzeń
REKLAMA
1. Spokojne życie Piasta kołodzieja w zagrodzie w okolicach Kruszwicy.
2. Uroczystość postrzyżyn najstarszego syna, Ziemowita.
3. Przybycie dwóch nieznanych wędrowców.
4. Pobłogosławienie Ziemowita.
5. Wieści o zamiarach strącenia Popiela z tronu.
6. Gościna u Piasta i cudowne rozmnożenie potraw.
7. Piast nowym księciem grodu.
Treść
W owych czasach, gdy Popiel panował w Gnieźnie, w pobliżu Kruszwicy miał swą zagrodę Piast, kmieć trudniący się wyrobem kół. „Szanowali i kochali go sąsiedzi, bo chętny był do rady i pomocy, uczynny dla każdego, mądry i gospodarny”.
Jego najstarszy syn, Ziemowit, właśnie skończył siedem lat. Z tej okazji wyprawiono ucztę, na którą zostali zaproszeni sąsiedzi. Chłopcu obcięto długie, jasne włosy na znak, że z opieki matki przechodzi pod opiekę ojca. Nadano mu wówczas imię. Ten obrządek nosił nazwę postrzyżyn.
Goście właśnie zasiedli za stołem, kiedy do chaty zapukali dwaj nieznani wędrowcy. Piast przyjął ich gościnnie, posadził przy stole prosząc, aby jedli.
Po ceremonii postrzyżyn, młodzieńcy podnieśli się i poprosili, aby mogli pobłogosławić chłopca w imieniu ich Boga. Uczynili nad nim znak krzyża. Ojciec przystał na to, bo błogosławieństwa bożego nigdy w życiu nie jest za wiele. Po skończonej uczcie goście rozeszli się.
Ale już nazajutrz wracali do zagrody Piasta z wieściami, że lud się burzy i chce przegnać Popiela z tronu. Każdy rad był usłyszeć, co o tym sądzi kołodziej i zasięgnąć jego rady co do wyboru nowego księcia. Piast witał gości serdecznie, ale kłopotał się, czym zdoła ich wykarmić. Wszak jego spiżarnia nie jest bez dna. Ku zdumieniu Rzepichy, jego żony, która podawała potrawy na stół - wcale ich nie ubywało! I mimo że przybywali wciąż nowi goście, misy były pełne. Ten cud przypisał Piast błogosławieństwu dwóch młodzieńców.
Goście, nie mniej zdziwieni niż gospodarze, widząc opiekę boską nad Piastem i jego rodziną, postanowili wybrać go na księcia.
Postacie, zdarzenia i fakty historyczne, ukazane w legendzie
- postacie: Piast, Rzepicha, Ziemowit, Popiel,
- powstanie pierwszej dynastii Piastów,
- nazwy grodów: Kruszwica, Gniezno,
- opisane obyczaje staropolskie: staropolska gościnność, zgodnie z którą każdy miał być dobrze ugoszczony w domu gospodarza oraz uroczystość postrzyżyn, czyli obcięcia włosów siedmioletnim chłopcom, przechodzących spod opieki matki pod opiekę ojca.
Postacie i zdarzenia cudowne, fantastyczne
- aniołowie, przybywający do domu Piasta i zwiastujący mu dobrą nowinę;
- wciąż pełne misy na uczcie, mimo przybywania coraz to nowych gości.
