Zad 1. Procesy egzogeniczne (zewnętrzne procesy kształtujące ziemię) są
erozyjne (niszczące)
albo
akumulacyjne(twórcze)
wliczamy do nich np.
wietrzenie -kruszenie skał spowodowane czynnikami zewnętrznymi
grawitacyjne ruchy masowe- jest to proces polegający na na przemieszczaniu się skał po powierzchniach nachylonych (np. spełzywanie, spływy błotne, osuwiska)
działalność wód płynących- materiały które płyną w rzece pogłębiają jej dno, jednocześnie prędki nurt rzeki podcina brzegi doliny, za to akumulacyjna działalność rzek polega na osadzaniu się materiałów przez nią niesionych
działalność lodowców i lądolodów-
Działalność lodowców i lądolodów była szczególnie nasilona w epoce plejstocenu. Tworzyły one np doliny rzeczne czy wzgórza morenowe.
działalność morza- Niszcząca działalność wody morskiej nosi nazwę abrazja- polega np na podcinaniu brzegów tworząc tym samym klify. Morze jednak także potrafi tworzyć, przykładem tego są mierzeje.
działalność wiatru- dzięki niej powstają tzw. grzyby skalne. Akumulacyjna działalność wiatru daje nam możliwość podziwiania wydm.
Zad 2.
1. Troposfera- tzw. strefa życia, sięga średnio do ok. 12 km, znajduje się w niej prawie 100% atmosferycznej pary wodnej i pyłów, następuje w niej tworzenie czynników kształtujących pogodę (np. chmury)
2. Stratosfera- rozciąga się do wys. ok. 50 km nad powierzchnię Ziemi, w górnej jej warstwie znajduje się ozonosfera (warstwa ozonowa)
3. Mezosfera- sięga do 80 km nad powierzchnią Ziemi
4. Termosfera- sięga do 300 km nad powierzchnią Ziemi, właśnie w tej strefie występują zjawiska zorzy polarnej (świecenie zjonizowanych atomów tlenu i azotu)
5. Egzosfera- najwyżej położona warstwa atmosfery ziemskiej, charakteryzuje się silnym rozrzedzeniem powietrza, zakłada się że jej granica jest około 2000 km
Zad.3 jeziora:
-tektoniczne- powstałe w zapadlinach czy rowach tektonicznych (np. Bajkał)
-meteorytowe- powstałe w kraterach meteorytowych (np. Morasko)
-wulkaniczne- kraterowe, maary, kalderowe lub lawowe
-reliktowe- pozostałość po większym zbiornikiem wodnym
-polodowcowe (rynnowe, morenowe, cyrkowe)
(tutaj wymieniłam tylko te najbardziej znane)
Zad. 4
zjawisko krasowe- polega na rozpuszczaniu występującego w skałach węglanu wapnia, przykładami form krasowych są: ponory, leje krasowe, stalaktyty, stalagmity, stalagnaty (połączeniu stalagmitów ze stalagnatami),
Sandry- Powstają podczas regresji lub postoju lądolodu, mają kształt bardzo płaskiego stożka zbudowanego z żwirów i piasków
Monsuny- wiatry sezonowe między lądami a oceanami, rozróżniamy wiatry sezonowe letnie i sezonowe zimowe
Źródła- miejsce w którym na powierzchnie ziemi wypływa woda
