Odpowiedź :
Wstęp
Umiejętność tworzenia tekstu argumentacyjnego, którym jest także szkolna
rozprawka, należy do sprawności ważnych nie tylko na etapie Twojej nauki
w gimnazjum, ale także w szkole ponadgimnazjalnej, na studiach i w pracy
zawodowej. Przeprowadzenie precyzyjnego rozumowania, na które składa się
sformułowanie swojego stanowiska wobec jakiegoś zagadnienia, dobór
przekonujących argumentów i trafne wnioskowanie, to umiejętność potrzebna nie
tylko na języku polskim. Analizujemy różne problemy i dowodzimy słuszności
naszego zdania na matematyce, biologii, historii i na innych przedmiotach.
W dorosłym życiu umiejętność ta stanowi podstawę sukcesów osób pełniących
ważne funkcje zawodowe i społeczne.
W rozprawce można rozważać problemy związane z literaturą i kulturą oraz
z różnymi dziedzinami życia. Te problemy podane są w tematach rozprawek.
Odnosimy się do nich poprzez stawianie tez i dowodzenie ich słuszności za pomocą
uczciwych i przekonujących argumentów.
O tym, jak skutecznie czytać tematy rozprawek, umiejętnie stawiać tezy
i przekonująco argumentować, dowiesz się z dalszej części tego poradnika.
5
Jak zrozumieć temat rozprawki?
Aby poprawnie napisać rozprawkę, musisz zacząć od zrozumienia jej tematu. Na
ogół nie jest to trudne zadanie, ale warto poćwiczyć, żeby nabrać wprawy, gdyż
błędne zrozumienie tematu z reguły prowadzi do niepowodzenia – piszesz wówczas
pracę nie na temat. Poza tym ważne jest, aby analizy tematu dokonać nie tylko
trafnie, ale także w miarę szybko, bo podczas egzaminu będziesz dysponować
bardzo ograniczonym czasem.
Wiele źle napisanych rozprawek jest skutkiem nieuwagi i pośpiechu przy czytaniu
tematów. Dlatego pracę nad rozprawką zawsze zaczynaj od przeanalizowania
tematu, czyli zbadania jego konstrukcji – rozpoznania znaczeń i funkcji jego
elementów.
1. Uważnie przeczytaj temat. Nawet jeśli wydaje Ci się, że go rozumiesz, sprawdź,
czy znaczenie wszystkich słów (wyrażeń, zwrotów) jest dla Ciebie jasne. Potem
jeszcze raz przeczytaj cały temat i zastanów się nad nim. Będzie to Twoje pierwsze
„rozpoznanie” tematu.
PRZYKŁAD
Co w kontekście Dziadów cz. II Adama Mickiewicza znaczy być człowiekiem?
Rozważ problem w rozprawce. Odnieś się do przykładów z innych utworów
literackich, podobnie ujmujących ten problem.
Zwróć uwagę, jak zbudowany jest przytoczony temat (z egzaminu gimnazjalnego
w 2012 r.). W pierwszym zdaniu w formie pytania został postawiony problem:
Co w kontekście Dziadów cz. II znaczy być człowiekiem?
Następnie wskazano czynności, które należy wykonać:
Rozważ problem w rozprawce.
Zrozumienie tematu jest warunkiem koniecznym napisania dobrej rozprawki.
Praca nad zrozumieniem tematu powinna przebiegać w dwóch etapach:
I etap: Pierwsze przeczytanie tematu, zwrócenie uwagi na jego budowę, próba
wstępnego zrozumienia, wskazanie miejsc (sformułowań) niejasnych.
II etap: Odszukanie i przeanalizowanie najważniejszych elementów tematu:
a) zdania nazywającego problem rozprawki i czasownika nazywającego
czynności, które masz wykonać;
b) informacji o źródłach, z których masz zaczerpnąć przykłady (argumenty).
Ćwiczenia
Teraz wykorzystaj uzyskane wiadomości do przeprowadzenia analizy
zamieszczonych niżej tematów rozprawek.
Temat I:
„Zemsta” Aleksandra Fredry kończy się deklaracją zgody. Czy ta zgoda może być
trwała? Rozważ problem w rozprawce.
1. Uważnie przeczytaj temat rozprawki. W dwóch, trzech zdaniach przedstaw
wstępne rozumienie tematu, rozpoczynając od słów:
Moim zadaniem jest…
2. Odszukaj sformułowania i słowa kluczowe
a) zdanie nazywające problem rozprawki i czasownik informujący
o czynnościach, które masz wykonać
b) słowa nazywające źródła, z których masz zaczerpnąć przykłady
o to jak napisac w skrucie rosprawke zrób sama\sam gdyż nauczyciele sprawdzajom czy z internetu pozdrawiam :)
