Wiosna Ludów – seria ludowych zrywów rewolucyjnych i narodowych, jakie miały miejsce w Europie w latach 1848–1849. W kontekście „Wiosny Ludów” można wyróżnić trzy główne nurty:
społeczny – dotyczący warstw społecznych chcących polepszenia warunków bytowych,
ustrojowy – dotyczący społeczności chcących udziału w rządzeniu państwem,
narodowy – dotyczący narodowości walczących o autonomię, niepodległość lub uznanie w danym państwie.
Wiosna Ludów objęła niemal całą Europę. Do wystąpień nie doszło w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz w Imperium Rosyjskim, zaś na Półwyspie Iberyjskim doszło jedynie do wystąpień chłopskich.
Ruchy rewolucyjne w jednym państwie oddziaływały na inne narody. Informacje o wystąpieniach rozchodziły się stosunkowo szybko, prowadząc do kolejnych powstań. Można w takim wypadku mówić o rewolucji europejskiej. Wielu aktywistów Wiosny Ludów działało na terenie różnych państw i porozumiewało się ze sobą.
