Odpowiedź :
Odpowiedź:
Od śmierci Napoleona Bonaparte minęło już prawie dwieście lat, a nadal nie ustają kontrowersje dotyczące jego osoby. Napoleon, który jest jedną z najlepiej rozpoznawanych postaci historycznych, wzbudza skrajne oceny. Przyczyną różnic w ocenie historycznej Napoleona jest niewątpliwie wpływ tak zwanej "białej" i "czarnej" legendy napoleońskiej. Legenda ta narodziła się jeszcze za życia Napoleona i przetrwała do naszych czasów.
Należy chyba zacząć od przybliżenia samej postaci Napoleona. Napoleon Bonaparte urodził się 15 sierpnia 1769 r. w Ajaccio na Korsyce (wyspa ta należała wówczas do Francji). Wykształcenie zdobył w francuskich szkołach wojskowych i w roku 1786 rozpoczął służbę wojskową w stopniu podporucznika. Za zasługi w zdobyciu Tulonu został w 1793 r. awansowany na generała brygady. Trzy lata później objął dowództwo nad Armią Italii. W trakcie kampanii włoskiej (1796-97) odniósł szereg błyskotliwych zwycięstw nad Austriakami, a jego nazwisko stało się znane w całej Europie. Po powrocie z wyprawy egipskiej, dokonał w 1799 r. zamachu stanu, obalając Dyrektoriat. Jako pierwszy konsul objął władzę w kraju. W roku 1800 ponownie odniósł błyskotliwe zwycięstwo nad Austriakami. W roku 1804 został koronowany jako cesarz Francuzów, a jako król Włoch. Jego sławę zwycięscy ugruntowało słynne zwycięstwo w tak zwanej "bitwie trzech cesarzy" (bitwa pod Austerlitz, 1805 r.). W roku 1806 pokonał armię pruską pod Jeną i Auerstedt. Po zwycięstwie nad Rosją w 1807 r. doszło do podpisania traktatu tylżyckiego, w wyniku którego powstało, zależne od Francji, Księstwo Warszawskie. W roku 1808 Napoleon zaangażował się w kampanię hiszpańską. Rok 1809 przyniósł Napoleonowi kolejne zwycięstwo nad Austriakami. W 1812 r. na czele Wielkiej Armii Napoleon wyruszył na wojnę z Rosją. Mimo zdobycia Moskwy, cesarz Francuzów został zmuszony do dramatycznego odwrotu, w wyniku którego stracił większość swojej armii. W 1813 r. miała miejsce tak zwana "bitwa narodów" (bitwa pod Lipskiem), która zakończyła się klęską Napoleona. Mimo sukcesów w toczącej się w roku 1814 na terenie Francji wojny, nie udało mu się zapobiec utracie Paryża. Napoleon został zmuszony do abdykacji i osadzony na wyspie Elbie, z której jednak uciekł wiosną 1815 r. w ten sposób rozpoczęło się słynne "Sto dni" Napoleona. Bez jednego wystrzału Napoleon dotarł do Paryża i przy aprobacie społeczeństwa ponownie przejął władzę. Antyfrancuska koalicja wojskowa zmusiła go do podjęcia działań zbrojnych, które zakończyły się jego ostateczną klęską w bitwie pod Waterloo (czerwiec 1815 r.). Napoleon został zmuszony do drugiej abdykacji. Tym razem zesłano go na odległą wyspę Świętej Heleny (położonej na Oceanie Atlantyckim), gdzie zmarł 5 maja 1821 r. Jego postać szybko obrosła legendą.
Napoleon był nie tylko wybitnym dowódcą i strategiem, ale także utalentowanym politykiem. Dlatego jeszcze za życia dbał o kreowanie własnego wizerunku poprzez odpowiednią propagandę. "Biała" legenda napoleońska narodziła się jeszcze w okresie pierwszej kampanii włoskiej (tj. w latach 1796 - 1797). Do jej rozwoju przyczyniły się nie tylko wspaniałe zwycięstwa, jakie odnosił, ale także słynne biuletyny, w których odpowiednio przedstawiano zasługi wodza. Po objęciu władzy cesarskiej pozytywny obraz Napoleona prezentowała francuska prasa. Napoleon zdawał sobie sprawę, jak ważna jest rola opinii społecznej i poparcie społeczeństwa dla władcy. Dlatego też w gazetach, które czytali mieszkańcy Cesarstwa Francuskiego i wszystkich zależnych od niego terytoriów, można było o cesarzu znaleźć wyłącznie informacje pozytywne. Napoleon kształtował swój wizerunek także swoim działaniem. Starał się, by żołnierze postrzegali go jako jednego z nich. Stad najczęściej można było zobaczyć w zwykłym mundurze, w szarym płaszczu i charakterystycznym mundurze. Skromny wygląd cesarza bardzo kontrastował z barwnymi i ozdobnymi mundurami jego marszałków i generałów. Napoleon często rozmawiał z żołnierzami i potrafił docenić ich męstwo. Ponadto Napoleon był dowódcą, który odnosił wspaniałe zwycięstwa i to pamięć o nich przetrwała we wspomnieniach żołnierzy. Dlatego to właśnie wśród nich zaczęła się kształtować "biała" legenda napoleońska. Wielu wyznawców tej legendy było Polakami, którym Napoleon jawił się jako wybawca. Z nostalgią wspominano czasy legionowe i krótki okres istnienia Księstwa Warszawskiego. Jednak było też wielu Polaków rozczarowanych postawą Napoleona względem tak zwanej "sprawy polskiej". Wśród nich popularna była "czarna" legenda napoleońska. Przedstawiała ona cesarza Francuzów jako cynicznego polityka, który wykorzystał Polaków do własnych celów, nie dając im nic w zamian. Napoleon był przedstawiany jako ten, który wysłał polskich Legionistów na pewną śmierć na Santo Domingo. Tak więc opinie o Napoleonie były w Polsce podzielone i w zasadzie tak zostało do dnia dzisiejszego. "Czarna" legenda napoleońska była rozwijana głównie przez przeciwników politycznych Napoleona (pozostający na emigracji Burbonowie) i przez władze walczących z nim państw. Przez europejskich władców Napoleon był traktowany jako parweniusz, jako ktoś nierówny im urodzeniem i nie posiadający praw do zasiadania na francuskim tronie. Szczególnie negatywnie byli do Napoleona nastawieni Anglicy, którzy przez cały okres jego panowania rozwijali intensywną propagandę antynapoleońską. Jako potwora i Antychrysta przedstawiali Napoleona duchowni hiszpańscy, którzy obawiali się, że w wyniku przejęcia przez Napoleona władzy w Hiszpanii, stracą oni swoje wpływy.
Nawet po swoim zesłaniu na wyspę Świętej Heleny Napoleon potrafił zadbać o odpowiednie przedstawienie własnej osoby. W podyktowanych przez siebie wspomnieniach, Napoleon przyznał się do błędów, wyjaśniał swoje intencje i wzniosłe cele. Został w nich przedstawiony jako męczennik, ofiara prześladowań ze strony Anglików. I to właśnie ten romantyczny wizerunek Napoleona stał się popularny w XIX wieku.
Dziś nie da się jednoznacznie ocenić Napoleona. Nie da się przedstawić go w wyłącznie pozytywnym lub negatywnym świetle. Cesarz Francuzów mógł się poszczycić licznymi sukcesami natury militarnej czy politycznej, jednak wiele jego decyzji i działań postrzegane jest negatywnie (uwięzienie papieża, egzekucja księcia d'Enghien). Wiele z jego reform i pomysłów przetrwało do czasów współczesnych (jak na przykład Kodeks Napoleona). Zarówno "biała", jak i "czarna" legenda jest nadal żywa zarówno w sporach historyków, jak i w powszechnej świadomości. Bo choć niewiele jest w historii takich osób, o których niemal każdy ma wyrobione własne zdanie, to właśnie jedną z nich jest Napoleon.
