Hvaluku
Rozwiązane

1. Przeczytaj podane fragmenty tekstów i odpowiedz na pytania:
a) Które sposoby rozśmieszania zaistniały w komedii greckiej dzięki temu, że w Atenach panował ustrój demokratyczny?
b) W jaki sposób geneza komedii wpłynęła na jej kształt: nazwę, kostiumy, formy komizmu?
Ustrojowa forma, jaką przyjęły Ateny, zezwalająca na swobodny dostęp do miasta wszystkim obcym przybyszom sprzyjała wymianie postępowych koncepcji badawczych i artystycznych. Ich
nieskrępowany rozwój gwarantowała absolutna wolność słowa, to znaczy zarówno wolność głoszenia poglądów godzących nawet w istotę panującego systemu politycznego, jak i swoboda wypowiadania ostrej krytyki pod adresem ludzi odpowiedzialnych za politykę państwa. W tym klimacie
demokratycznych swobód obywatelskich narodziła się i bujnie rozwijała staroattycka komedia: bez nich nie mogłaby istnieć. Jej specyficzną cechą gatunkową jest właśnie owa nieokiełznana swoboda granicząca wprost z zuchwałością [...]. W przeciwieństwie do tragediopisarza, którego krępuje jego literacki tworzywo – obowiązujący mit [...], komediopisarz korzysta z pełnego prawa do wyboru
dowolnego tematu i przedstawienia go w dowolny sposób. Stąd właśnie ten gatunek dramatu stał się najbardziej czułym wektorem prądów nurtujących epokę i społeczeństwo.
Romuald Turasiewicz, wstęp do: Arystofanes, Komedie wybrane, tłum. Artur Sandauer, Stefan Srebrny, Kraków 1977, s. 6–7.

Zasadniczą, główną cechą komedii starej jest jej wesołość: humor, dowcipy – niekiedy bardzo wyrafinowane, niekiedy ostre, a nawet ordynarne. Znajdziemy w komediach Arystofanesa wszelkie rodzaje żartów, od subtelnej parodii literackiej po dowcipasy wręcz „koszarowe”. Komedia wywodzi się przecież z radosnych świąt wina i płodności, więc humor dotykający spraw seksu ma tu charakter rytualny, jest w czasie takich uroczystości nie tylko dozwolony, ale obowiązkowy i uświęcony. [...]
Kostium musiał mieć groteskowo wypchany zad i brzuch, a spod krótkiej szatki wystawał wielki,
czerwony, skórzany członek – fallos. Wielkie drewniane fallosy jako symbole płodności obnoszono na ludowych procesjach dionizyjskich [...]. Jakieś elementy pieśni przez nich odśpiewywanych weszły podobno do komicznej tradycji. [...] Od komosu [...], czyli pochodu, procesji, pochodzi nazwa gatunku: komodia to dosłownie „pieśń komosu”.
Janina Ławińska-Tyszkowska, Demokracja ateńska i jej wielki prześmiewca, [w:] Arystofanes, Komedie, t. 1, tłum. Janina Ławińska-Tyszkowska, s. 10–14.