Pokolenie Kolumbów – pokolenie literackie obejmujące pisarzy polskich urodzonych około roku 1920, dla których okres wchodzenia w dorosłość przypadł na lata II wojny światowej. To właśnie wojna była przeżyciem, które ukształtowało ich twórczość w największym stopniu.
czas apokalipsy spelnionej- twórczość poetów, dla których przełomowym wydarzeniem pokoleniowym była II wojna światowa.
Holokaust,– ludobójstwo około 6 milionów europejskich Żydów dokonane w czasie II wojny światowej przez III Rzeszę Niemiecką i wspierane w różnym stopniu przez uzależnione od niej państwa sojusznicze.
Totalitaryzm – system rządów, który zakazuje działalności partii opozycyjnych, przeciwstawia jednostkę państwu i charakteryzuje się ekstremalną ingerencją w życie publiczne i prywatne.
Lagier – obóz jeniecki, obóz pracy, obóz koncentracyjny, a także ośrodek zagłady zorganizowany przez aparat państwowy III Rzeszy na terytorium Niemiec, lub ziemiach okupowanych przez III Rzeszę w czasie II wojny światowej.
Łagier – obóz koncentracyjny, obóz pracy przymusowej w Rosji bolszewickiej i w ZSRR, w którym więźniów zmuszano do ciężkich prac powodujących często wyniszczenie i śmierć.
Getto – odizolowana część miasta, przeznaczona dla zamieszkania mniejszości narodowej, etnicznej, kulturowej bądź religijnej, poza którą nie wolno tejże społeczności zamieszkiwać.
Homo sovieticus – według Michaiła Hellera pojęcie funkcjonujące początkowo w ZSRR jako określenie kolejnego etapu ewolucji człowieka Homo sapiens ukształtowanego dzięki powodzeniu marksistowskiego eksperymentu społecznego
Literatura faktu– formy literackie, które przedstawiają autentyczne postacie i wydarzenia, jak np. reportaż (relacja, raport), dziennik, pamiętnik (wspomnienia), biografia, wywiad, według niektórych klasyfikacji również felieton i publicystyczny esej.
Reifikacja – proces, w wyniku którego jednostka społeczna postrzega zjawiska i procesy społeczne tak, jakby były one pozaspołeczne, niezależne od działań społecznych.
Dehumanizacja inaczej odczłowieczenie – proces zanegowania człowieczeństwa drugiej osoby, czyli zmiany stosunków interpersonalnych, w wyniku którego zaczyna się postrzegać drugiego człowieka jako zwierzę lub przedmiot pozbawiony jakichkolwiek uczuć, afektów i emocji.
deheroizacja- pozbawienie heroizmu, bohaterstwa, wzniosłości i patosu przypisywanego postaciom literatury – zwłaszcza bohaterom czasów wojen, uczestnikom walk lub ofiarom zbrodni.
Człowiek zlagrowany to osoba od dłuższego czasu przebywająca w niemieckim obozie koncentracyjnym, na skutek nieludzkich warunków w nim panujących, doświadczająca zmian osobowościowych i mentalnych. To człowiek, który, chcąc nie chcąc, przyjął warunki panujące w obozie i przystosował się do nich, by przetrwać.
