Odpowiedź:
Choć może wydawać się to nieprawdopodobne, biegi narciarskie swoimi początkami sięgają nawet kilku tys. lat przed naszą erą. Wtedy – w lokalizacjach, gdzie śnieg był codziennością – proste śnieżne rakiety stały się sposobem na szybszy transport.
Same narty również ewoluowały: z mało trwałych rakiet powstały płozy, a następnie narty z obrobionego drewna. Im więcej – np. w Skandynawii – odkrywano korzyści, jakie daje szybkie poruszanie się na nartach biegowych, tym konsekwentniej je rozbudowywano, udoskonalano i wprowadzano nowe funkcjonalności. I tak powstały typowe narty, które – prawdopodobnie w bardzo zbliżonym czasie – zaczęto wykorzystywać w północnej Europie oraz na terenach alpejskich.
Wyjaśnienie:
Odpowiedź:
1. Harrison Schmitt, jeden z członków misji Apollo 17 w 1972 r., powiedział, że narciarstwo biegowe było dla niego świetnym treningiem przed misją, ponieważ dzięki imitacji ruchu klasycznego mógł szybciej poruszać się po powierzchni Księżyca. Do niego należy rekord największej prędkości zarejestrowanej na Księżycu – 11 km/h.
2. Ole Einar Bjørndalen, najbardziej utytułowany zawodnik w historii biathlonu (13 medali olimpijskich), wygrał również zawody Pucharu Świata w Gällivare (2016 – 15 km) w biegach narciarskich oraz dwa razy był drugi w Kuopio (2001 – 10 km) i Ramsau (2001 – 30 km).
3. Juha Mieto, najlepszy fiński biegacz narciarski lat 70-tych, ważył 100 kg i mierzył 197 cm wzrostu. Dla porównania wspomniany wyżej Bjørndalen waży 64 kilogramy.
4. Najstarszy, najdłuższy i największy bieg narciarski na świecie rozgrywany jest od 1922 roku w Szwecji na dystansie 90 km z Sälen do Mory . Bierze w nim udział ponad 15 tysięcy biegaczy. Bieg rozgrywany jest na pamiątkę ucieczki Gustawa Ericssona Wazy przed żołnierzami Chrystiana II w 1520 roku.
5. Szwedzi nazywają kroki łyżwowe na wzór biegów w samochodzie i tak:
1 – krok trenerski
2 – krok łyżwowy asynchroniczny
3 – jednokrok łyżwowy
4 – krok łyżwowy synchroniczny
5 – łyżwowanie
Powyższa analogia jest bardzo trafiona – podobnie jak w samochodzie, bieg dobieramy w zależności od siły i ukształtowania terenu.
6. Szwajcarska firma TOKO wydaje na badania i rozwój nad smarami około 40 milionów złotych rocznie. Reprezentacja Norwegii na smarowanie nart wydaje średnio 5 mln złotych na sezon.
7. Norweska biegaczka narciarska – Heidi Weng (3 medale Mistrzostw Świta, 1 Igrzysk Olimpijskich) śpi 10 godzin w nocy i dodatkowo 2 godziny po południu.
8. Maksymalny minutowy pobór tlenu (VO2max) jest miarą tlenowej wydolności organizmu, świadczy o predyspozycjach do wysiłku i wytrenowaniu organizmu. Więcej o VO2max znajdziecie tutaj. Statystyki badań wydolnościowych pokazują, że najwyższe średnie wartości rejestrowane są wśród biegaczy narciarskich. Poniżej znajdziecie podsumowanie najwyższych zarejestrowanych wartości.
Wśród 30 sportowców, którzy osiągnęli najwyższe wyniki VO2max – 11 to biegacze, 9 to kolarze, 8 to biegacze narciarscy, jeden biathlonista i jeden piłkarz. Spośród 8 kobiet – 4 to biegaczki narciarskie, 3 biegaczki, a jedna kolarka.
Marit Bjoergen osiągnęła 72 ml/kg/min, norweski biegacz narciarski Bjørn Dæhlie 96 ml/kg/min, kolarz Chris Froome 85 ml/kg/min, a dla porównania amator osiąga około 40 ml/kg/min.
9. Martin Johnsrud Sundby dwukrotnie już wygrywał klasyfikację generalną Pucharu Świata i Tour de Ski. Rocznie trenuje od 1000 do 1150 godzin. Dla porównania jeden z jego konkurentów – Emil Iversen – około 800 godzin.
10. Pierwszy bieg publiczny został rozegrany w Norwegii w 1843 roku na dystansie 5 km. Tę datę uznaje się za początek biegania sportowego. 45 lat później Fridtjöf Nansen przeszedł na nartach Grenlandię, a w Polsce Stanisław Barabasz skonstruował pierwsze narty i chodził na nich po krakowskich Błoniach.
11. Wiązania Rottefella zostały skonstruowane przez Bror’a With’a w 1927. Słowo Rottefella oznacza po norwesku pułapkę na myszy, inspiracja konstrukcji Bror’a jest więc oczywista.
12. Amerykanin Bill Koch i Fin Pauli Siitonen na przełomie lat 70-tych i 80-tych stosowali półłyżwowanie w stylu klasycznym zostając prekursorami stylu łyżwowego. Spotykało się to z wieloma protestami, jednak mimo sprzeciwu wielu biegaczy nowy styl wyewoluował i został oficjalnie uznany przez Międzynarodową Federację Narciaską (FIS) w 1985 roku.
13. Na mistrzostwach świata w 1982 roku w Oddvar Brå biegł na ostatniej zmianie w sztafecie norweskiej, blisko mety złamał kijek, przez co biegnący na drugiej pozycji Aleksander Zawiałow ze Związku Radzieckiego dogonił Norwega, nie był jednak w stanie go wyprzedzić. Ostatecznie oba zespoły zostały sklasyfikowane ex aequo na pierwszym miejscu. Ten dramatyczny finisz zapisał się we wspomnieniach wielu Norwegów, czemu dają wyraz do dzisiaj w popularnym zwrocie „Hvor var du da Brå brakk staven? (Gdzie byłeś kiedy Oddvar Brå złamał kijek?) ”
14. W 2010 roku Swix przedstawił system wymiany końcówek w kijkach, który umożliwił łatwą zamianę z końcówek do biegania na śniegu na końcówki do nartorolek i na odwrót. W 2013 podobny system przedstawił Fischer.
multi-tip-system-fischer
Swix dostrzegł zbyt duże podobieństwo obu systemów i skierował sprawę do sądu. Sąd tych podobieństw nie dostrzegł i orzekł na korzyść Fischera. Obaj producenci porozumieli się poza sądem, Fisher przyznał licencję na swoje rozwiązanie Swixowi i obie firmy wspólnie pracowały nad rozwojem produktu. Na sali sądowej spotkali się również najwięksi producenci wiązań biegowych: Rottefella i Salomon. Rottefella uznało, że nowy system wiązań Salomona Prolink jest kopią ich systemu. Sąd jednak nie przychylił się do tego poglądu i zasądził odszkodowanie wysokości 2 mln koron norweskich (około milion złotych) dla Salomona wypłacone przez Rottefella.
15. Philip Boit wziął udział w igrzyskach olimpijskich w Nagano w 1998 roku, w biegu na 10 km stylem klasycznym zajął 92. (ostatnie) miejsce, tracąc do zwycięzcy biegu (Bjørn Dæhlie) ponad dwadzieścia minut. Później brał również udział w igrzyskach w Salt Lake City i Turynie.