7 lis 1917 – 25 paź 1922
biali i bolszewicka rewolucja komunistyczna
armia czerwona i armia biała
wyniszczenie kraju, zwyciężyła rewolucja bolszewicka która sięgała od moskwy aż po madryt, wzrost znaczenia polski na arenie między narodowej, zaostrzenie polityki rosyjskiej