Odpowiedź:
Przyczyny:
- tworzenie przez amerykańskie wojsko specjalistycznych rakiet balistycznych; Emily Project (1959-1963)- projekt zakładający współpracę USA i Wielkiej Brytanii, USA rozmieściło na Wyspach kilkadziesiąt rakiet typu Thor w obawie przed agresją ze strony ZSRR,
- Kuba: władzę przejmuje dyktator Fidel Castro (przyjaźń kubańsko-radziecka, zerwanie kontaktów z USA, np. Castro znacjonalizował bez wypłacenia odszkodowania amerykańskie kompanie ropy naftowej, a potem inne przedsiębiorstwa z USA), zgoda na umieszczenie rakiet ZSRR na terenie Kuby (obawy ZSRR i Kuby przez tym, że USA będzie chciało obalić na wyspie Castro rządy komunistyczne, po wcześniejszej operacji w Zatoce Świń),
- odkrycie przez amerykański wywiad, że na terenie Kuby znajduje się kilkadziesiąt radzieckich wyrzutni rakiet balistycznych typu ziemia-ziemia, kilkuset wyrzutni rakiet ziemia-powietrze a także myśliwców bombardujących oraz żołnierzy ZSRR – przyczyna bezpośrednia,
- ZSRR – premier Nikita Chruszczow liczył na „wojnę nerwów” z USA, jednocześnie chcąc wykorzystać niedoświadczenie nowego prezydenta Stanów, J.F. Kennedy’ego,
- „blef Chruszczowa” – zapewnianie całego świata o niesamowitej ilości broni masowego rażenia, samolotów, rakiet itp.; tutaj cytat: „Rakiety toczą się z naszych fabryk jak parówki!” (np. latanie prototypów strategicznych bombowców M-4 nad placem Czerwonym); co było kłamstwem – Rosja nie była tak przygotowana, jak zapewniała radziecka władza; rozpoczął się swoisty rakietowy wyścig między ZSRR a USA,
- kwarantanna morska Kuby, wprowadzenie blokad, rozkaz przechwycenia radzieckich statków wiozących zaopatrzenie wojskowe,
- „blef Kennedy’ego” – zapewnienie, że w razie dalszych prac ZSRR USA nie zawaha się nawet przed zatapianiem okrętów; oświadczenia prezydenta USA były bardzo stanowcze, wręcz groźne. Kennedy wiedział, że ZSRR nie jest gotowe na wojnę, dlatego mógł sobie pozwolić na taki manewr dyplomatyczny.
Skutki:
- wyścig rakietowy doprowadził ZSRR prawie do bankructwa, kryzys kubański pokazał, że jest to państwo słabe,
- świat był bliski nuklearnej zagładzie,
- powstanie gorącej linii Waszyngton-Moskwa,
- utwierdzenie pozycji USA, a także J.F. Kennedy’ego na arenie międzynarodowej; Stany jako „policjant świata”,
- podpisanie traktatu o zakazie prób z bronią atomową między ZSRR, USA i Wielką Brytanią,
- ZSRR wycofało się z planu przeistoczenia Kuby w bazę wojskową,
- utrzymanie dyktatury Fidela Castro na Kubie,
- obalenie Chruszczowa (rządy w ZSRR przejął Leonid Breżniew).
