Odpowiedź :
WIRUSY
Zadanie 1.
Zdania na temat życia wirusów są podzielone. Argumentami za tym, że wirusy są organizmami żywymi są:
1. zbudowane są ze związków organicznych,
2. maja zdolność do namnażania się.
Natomiast argumenty przeciwko tej teorii to:
1. brak budowy komórkowej,
2. nie przeprowadzają własnego metabolizmu - nie posiadają aparatu transakcyjnego,
3. nie mają zdolności do przeżycia poza organizmem gospodarza.
Zadanie 2.
Nie, wirusy się nie rozmnażają, lecz namnażają. Nie wnikają do komórki, a wstrzykują do niej swój materiał genetyczny. Wówczas zaczyna się cykl lizogeniczny lub lityczny. Oba te cykle są połączone, gdyż cykl lizogeniczny może skończyć się cyklem litycznym. Podczas tych cykli wirus swoimi włókienkami rozpoznaje glikoproteiny na powierzchni bakterii, dzięki temu wie, że akurat tę bakterię chce zainfekować. Może się do niej przyłączyć również dzięki tym glikoproteinom i poprzez ogonek wstrzyknąć swój materiał genetyczny do komórki gospodarza. Następnie materiał genetyczny wirusa zostaje włączony do materiału genetycznego gospodarza. Dochodzi do produkcji nowych wirionów na podstawie „przepisu na białko”.
W cyklu lizogenicznym komórka zainfekowana, zawierająca obcy materiał genetyczny to profag. Dana komórka jest zainfekowana, ma obcy materiał genetyczny, jednak nie dochodzi do transkrypcji tych genów i syntezy tych białek, więc nie jest aktywna, nie wytwarza składowych wirusa. Komórka dzieli się, przekazując komórkom potomnym DNA wirusa.
Jeśli dojdzie do warunków korzystnych, czyli zachorujemy, mamy jakieś wahania hormonalne, mamy obniżoną odporność, wtedy jest odpowiedni czas na aktywację profaza - dochodzi do transkrypcji genów, syntezy składowych wirusa i cykl lizogeniczny przechodzi w cykl lityczny.
Pod koniec cyklu litycznego, jak składowe wirusa powstaną to tworzą się nowe wiriony. Komórka pęka, rozpada się i następuje uwolnienie nowych bakteriofagów, które będą mogły zaatakować kolejne komórki.
Zadanie 3.
Choroby wirusowe przenoszone drogą kropelkową:
1. polio - objawy: stan podgorączkowy lub gorączka, najczęściej poniżej 39°C, dreszcze, bóle głowy, wymioty, ból gardła, osłabienie i brak apetytu
2. grypa - objawy: złe samopoczucie, wysoka temperatura ciała oraz bóle mięśniowo-szkieletowe
3. odra - objawy: gorączka, nieżyt górnych dróg oddechowych, światłowstręt, kaszel, pojawianie się małych plamki wewnątrz jamy ustnej
4. świnka - objawy: ogólne złe samopoczucie, ból głowy i mięśni, spadek apetytu oraz niewysoka gorączka, obrzęk ślinianek
5. różyczka - objawy: gorączka, bóle głowy, mięśni i kończyn, ból gardła, brak apetytu, katar, kaszel, nudności, zapalenie spojówek, zapalenie gardła, pojawianie się drobnych, różowych grudek z tendencją do zlewania się w plamy
6. ospa - objawy: gorączka, ból głowy, gardła, mięśni, złe samopoczucie, pojawiają się czerwone plamki, które z czasem przekształcają się w wypełnione płynem pęcherze
Zadanie 4.
Najlepszym sposobem ochrony przed chorobami są szczepienia. Szczepienie to podstawa odporności swoistej. Odporność swoista jest własna w zależności od przyjęcia określonych szczepień oraz przebycia określonych chorób. Podanie szczepionki powoduje powstanie pamięci immunologicznej - powstają limfocyty B i T pamięci. Dzięki temu przy ponownym kontakcie z antygenem odpowiedź immunologiczna jest szybsza i skuteczniejsza.
Zadanie 5.
Wirus HIV atakuje limfocyty T pomocnicze, które walczą bezpośrednio z patogenami, ponieważ wydzielają czynniki atakujące te komórki. Wirus HIV niszczy nam tak na prawdę całą naszą odpowiedź swoistą, organizm staje się bezbronny. Powoduje on rozwój choroby AIDS, czyli nabyty zespół niedoboru odporności. Głównym płynem ustrojowym, gdzie wirus ma największe stężenie jest sperma. W spermie mamy największe zagęszczenie nowych wirionów, więc jest największe prawdopodobieństwo zakażenia tą drogą, toteż wszystkie kontakty seksualne są potencjalnie niebezpieczne. Poza tym, wirus przenosi się również poprzez bezpośredni kontakt z zakażoną krwią.
BAKTERIE
Zadanie 1.
Bakterie posiadają ścianę komórkową zbudowaną z mureiny.
Zadanie 2.
organizmy jądrowe - eukariota
organizmy bezjądrowe - prokariota
cudzożywność - heterotrofizm
samożywność - autotrofizm
PROTISTY
Zadanie 1.
Euglena posiada chloroplasty, jądro, jąderko, wodniczkę tętniącą oraz fotoreceptor. Dzięki chloroplastom euglena bierze udział w fotosyntezie. Jądro steruje funkcją całej komórki, jąderko - bierze udział w procesie koniugacji. Wodniczka tętniąca wypompowuje wodę z eugleny, żeby utrzymywać turgor komórki na odpowiednim poziomie. Dzięki obecności fotoreceptora euglena może rozpoznać, skąd dobiega światło i tam się skierować, aby móc przeprowadzać proces fotosyntezy.
Zadanie 2.
Protisty poruszają się za pomocą nibynóżki (ameba), za pomocą wici lub rzęsek (pantofelek).
Zadanie 3.
Protisty wywołują malarię, rzęsistkowicę, lambliozę, toksoplazmozę, czerwonkę pełzakowatą oraz śpiączkę afrykańską.
Zadanie 1.
Zdania na temat życia wirusów są podzielone. Argumentami za tym, że wirusy są organizmami żywymi są:
1. zbudowane są ze związków organicznych,
2. maja zdolność do namnażania się.
Natomiast argumenty przeciwko tej teorii to:
1. brak budowy komórkowej,
2. nie przeprowadzają własnego metabolizmu - nie posiadają aparatu transakcyjnego,
3. nie mają zdolności do przeżycia poza organizmem gospodarza.
Zadanie 2.
Nie, wirusy się nie rozmnażają, lecz namnażają. Nie wnikają do komórki, a wstrzykują do niej swój materiał genetyczny. Wówczas zaczyna się cykl lizogeniczny lub lityczny. Oba te cykle są połączone, gdyż cykl lizogeniczny może skończyć się cyklem litycznym. Podczas tych cykli wirus swoimi włókienkami rozpoznaje glikoproteiny na powierzchni bakterii, dzięki temu wie, że akurat tę bakterię chce zainfekować. Może się do niej przyłączyć również dzięki tym glikoproteinom i poprzez ogonek wstrzyknąć swój materiał genetyczny do komórki gospodarza. Następnie materiał genetyczny wirusa zostaje włączony do materiału genetycznego gospodarza. Dochodzi do produkcji nowych wirionów na podstawie „przepisu na białko”.
W cyklu lizogenicznym komórka zainfekowana, zawierająca obcy materiał genetyczny to profag. Dana komórka jest zainfekowana, ma obcy materiał genetyczny, jednak nie dochodzi do transkrypcji tych genów i syntezy tych białek, więc nie jest aktywna, nie wytwarza składowych wirusa. Komórka dzieli się, przekazując komórkom potomnym DNA wirusa.
Jeśli dojdzie do warunków korzystnych, czyli zachorujemy, mamy jakieś wahania hormonalne, mamy obniżoną odporność, wtedy jest odpowiedni czas na aktywację profaza - dochodzi do transkrypcji genów, syntezy składowych wirusa i cykl lizogeniczny przechodzi w cykl lityczny.
Pod koniec cyklu litycznego, jak składowe wirusa powstaną to tworzą się nowe wiriony. Komórka pęka, rozpada się i następuje uwolnienie nowych bakteriofagów, które będą mogły zaatakować kolejne komórki.
Zadanie 3.
Choroby wirusowe przenoszone drogą kropelkową:
1. polio - objawy: stan podgorączkowy lub gorączka, najczęściej poniżej 39°C, dreszcze, bóle głowy, wymioty, ból gardła, osłabienie i brak apetytu
2. grypa - objawy: złe samopoczucie, wysoka temperatura ciała oraz bóle mięśniowo-szkieletowe
3. odra - objawy: gorączka, nieżyt górnych dróg oddechowych, światłowstręt, kaszel, pojawianie się małych plamki wewnątrz jamy ustnej
4. świnka - objawy: ogólne złe samopoczucie, ból głowy i mięśni, spadek apetytu oraz niewysoka gorączka, obrzęk ślinianek
5. różyczka - objawy: gorączka, bóle głowy, mięśni i kończyn, ból gardła, brak apetytu, katar, kaszel, nudności, zapalenie spojówek, zapalenie gardła, pojawianie się drobnych, różowych grudek z tendencją do zlewania się w plamy
6. ospa - objawy: gorączka, ból głowy, gardła, mięśni, złe samopoczucie, pojawiają się czerwone plamki, które z czasem przekształcają się w wypełnione płynem pęcherze
Zadanie 4.
Najlepszym sposobem ochrony przed chorobami są szczepienia. Szczepienie to podstawa odporności swoistej. Odporność swoista jest własna w zależności od przyjęcia określonych szczepień oraz przebycia określonych chorób. Podanie szczepionki powoduje powstanie pamięci immunologicznej - powstają limfocyty B i T pamięci. Dzięki temu przy ponownym kontakcie z antygenem odpowiedź immunologiczna jest szybsza i skuteczniejsza.
Zadanie 5.
Wirus HIV atakuje limfocyty T pomocnicze, które walczą bezpośrednio z patogenami, ponieważ wydzielają czynniki atakujące te komórki. Wirus HIV niszczy nam tak na prawdę całą naszą odpowiedź swoistą, organizm staje się bezbronny. Powoduje on rozwój choroby AIDS, czyli nabyty zespół niedoboru odporności. Głównym płynem ustrojowym, gdzie wirus ma największe stężenie jest sperma. W spermie mamy największe zagęszczenie nowych wirionów, więc jest największe prawdopodobieństwo zakażenia tą drogą, toteż wszystkie kontakty seksualne są potencjalnie niebezpieczne. Poza tym, wirus przenosi się również poprzez bezpośredni kontakt z zakażoną krwią.
BAKTERIE
Zadanie 1.
Bakterie posiadają ścianę komórkową zbudowaną z mureiny.
Zadanie 2.
organizmy jądrowe - eukariota
organizmy bezjądrowe - prokariota
cudzożywność - heterotrofizm
samożywność - autotrofizm
PROTISTY
Zadanie 1.
Euglena posiada chloroplasty, jądro, jąderko, wodniczkę tętniącą oraz fotoreceptor. Dzięki chloroplastom euglena bierze udział w fotosyntezie. Jądro steruje funkcją całej komórki, jąderko - bierze udział w procesie koniugacji. Wodniczka tętniąca wypompowuje wodę z eugleny, żeby utrzymywać turgor komórki na odpowiednim poziomie. Dzięki obecności fotoreceptora euglena może rozpoznać, skąd dobiega światło i tam się skierować, aby móc przeprowadzać proces fotosyntezy.
Zadanie 2.
Protisty poruszają się za pomocą nibynóżki (ameba), za pomocą wici lub rzęsek (pantofelek).
Zadanie 3.
Protisty wywołują malarię, rzęsistkowicę, lambliozę, toksoplazmozę, czerwonkę pełzakowatą oraz śpiączkę afrykańską.
