1. Wskaż najważniejsze przejawy kryzysu republiki rzymskiej pod koniec II 2. Oceń, jakie znaczenie dla losów republiki mieli w I w. P. N. E. Wodzowie leg 3. Scharakteryzuj ustrój pryncypatu. Wyjaśnij, jak doszło do jego ustanowie​.



Odpowiedź :

1. Najważniejsze przejawy kryzysu republiki rzymskiej pod koniec II wieku:

  • słaby senat, nie mogący podołać swoim obowiązkom
  • rywalizacje i wojny między wodzami
  • nie podporządkowywanie się prawom republiki
  • powiększanie latyfundiów - majątków możnych kosztem ubożenia chłopów
  • ucieczki chłopów do miast
  • wzrost liczby biedoty
  • niechęć niewolników do pracy

2. W Rzymie duże znaczenie miała armia, w szczególności ich dowódcy (wodzowie). Często mieli decydujący głos w ważnych kwestiach. Wzrost ich roli w polityce był przyczyną konfliktów. Armia stała się bowiem narzędziem walki politycznej. Dowódcy zawierali tajne sojusze (triumwiraty), zapewniając sobie i swoim ludziom dochodowe stanowiska i wpływ na podejmowane decyzje.

3. Pryncypat to forma rządów zainicjowana przez Oktawiana Augusta w okresie Cesarstwa Rzymskiego. Władza była sprawowana przez jednostkę, która, będąc tzw. "pierwszym obywatelem" skupiała w swoich rękach rządy, pozorując opieranie się na prawach republiki.

Oktawian najpierw został "pierwszym obywatelem i pierwszym senatorem". Zaczęto tytułować go mianem cesarza. Ukrywał się ze swoimi zamiarami, manipulował opinia publiczną. Publicznie niby rezygnował  ze swoich uprawnień, pozorując przywracanie władzy senatowi. W praktyce uniezależnił się jednak od senatu. Senat zaś, bojąc się go, obdarzał kolejnymi stanowiskami.

  • wprowadził zasadę kumulacji stanowisk, co dało mu najwyższą pozycję w państwie
  • zaczął wydawać własne edykty (rozporządzenia)
  • zyskał prawo zwoływania senatu i zgromadzeń
  • otrzymał władzę nad wojskiem, nadzór nad obyczajami, a nawet został najwyższym kapłanem
  • to on wskazywał kandydatów na najwyższe stanowiska
  • dla swojej ochrony posiadał własna armię (gwardia pretoriańska)

W ten sposób doszedł do pełnej władzy.