Zad. 1. Napisz równania reakcji ( cząsteczkowe, jonowe, jonowe skrócone) otrzymywania następujących soli trudno rozpuszczalnych:


a) fosforan ( V) rtęci (II)


b) siarczek chromu (III)


skorzystaj z tabeli rozpuszczalności !.



Odpowiedź :

Witaj :)

Mamy za zadanie zapisać reakcję otrzymywania dwóch trudno rozpuszczalnych soli i zapisać te reakcję w sposób cząsteczkowy, jonowy, oraz jonowy skrócony.

Reakcje, w których otrzymujemy trudno rozpuszczalny produkt nazywamy reakcją strącania. Do otrzymania soli podanych w zadaniu zastosujemy następującą metodę:

  • sól I + sól II → sól III ↓ + sól IV

W metodzie tej są bardzo ważne reguły, które muszą zostać spełnione. Po pierwsze obie sole użyte jako substraty w reakcji muszą charakteryzować się bardzo dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Po drugie jednym z produktów reakcji musi być sól słabo rozpuszczalna, lub nierozpuszczalna w wodzie. Aby tak dobrać substraty w naszych reakcjach, żeby były one rozpuszczalne w wodzie skorzystamy z tabeli rozpuszczalności. Tabela ta pozwala nam na sprawdzenie, które sole jak i wodorotlenki będą rozpuszczalne w wodzie, a które nie.

Reakcje te będziemy musieli zapisać w trzech formach:

  • Forma cząsteczkowa - jest to zapis reakcji za pomocą wzorów sumarycznych,
  • Forma jonowa - to zapis, w którym występują jony użytych substancji. Bardzo ważne jest aby pamiętać, że na jony rozpisujemy tylko i wyłącznie te związki, które rozpuszczają się w wodzie tzn.: ulegają procesowi dysocjacji jonowej.
  • Forma jonowa skrócona - zapis reakcji, który uwzględnia tylko i wyłącznie jony, które tworzą nierozpuszczalny osad.

Przejdźmy teraz do rozwiązania naszego zadania.

Podpunkt a

Mamy do otrzymania sól, o nazwie fosforan(V) rtęci(II). Sól ta ma wzór sumaryczny, który wygląda następująco - Hg₃(PO₄)₂. Musimy teraz dobrać takie dwie sole, aby w pierwszej z nich znajdował się anion fosforanowy(V), a w drugiej kation rtęci(II), przy czym obie te sole będą dobrze rozpuszczały się w wodzie. Korzystając z tabeli rozpuszczalności zauważam, że mogą to być następujące sole:

  1. Fosforan(V) potasu - K₃PO₄
  2. Azotan(V) rtęci(II) - Hg(NO₃)₂

Zapisujemy równania reakcji według powyższych informacji:

  • Forma cząsteczkowa

[tex]2K_3PO_4+3Hg(NO_3)_2\rightarrow Hg_3(PO_4)_2\downarrow +6KNO_3[/tex]

  • Forma jonowa

[tex]6K^++2PO_4^{3-}+3Hg^{2+}+6NO_3^-\rightarrow Hg_3(PO_4)_2\downarrow +6K^++6NO_3^-[/tex]

  • Forma jonowa skrócona

[tex]3Hg^{2+}+2PO_4^{3-}\rightarrow Hg_3(PO_4)_2\downarrow[/tex]

Podpunkt b

Tutaj mamy do otrzymania siarczek chromu(III) o wzorze sumarycznym - Cr₂S₃. Musimy teraz dobrać takie dwie sole, aby w pierwszej znajdował się kation chromu(III) a w drugiej anion siarczkowy, a ponadto obie te sole muszą być dobrze rozpuszczalne w wodzie. Zaglądając do tabeli rozpuszczalności wybieram następujące sole:

  1. Azotan(V) chromu(III) - Cr(NO₃)₃
  2. Siarczek sodu - Na₂S

Zapisujemy równania reakcji

  • Forma cząsteczkowa

[tex]2Cr(NO_3)_3+3Na_2S\rightarrow Cr_2S_3\downarrow + 6NaNO_3[/tex]

  • Forma jonowa

[tex]2Cr^{3+}+6NO_3^-+6Na^++3S^{2-}\rightarrow Cr_2S_3\downarrow 6Na^++6NO_3^-[/tex]

  • Forma jonowa skrócona

[tex]2Cr^{3+}+3S^{2-}\rightarrow Cr_2S_3\downarrow[/tex]