Odpowiedź :
Szkoła elementarna w Owczarach:
- Przed lekcjami dzieci musiały modlić się po rosyjsku.
- Imiona i nazwiska uczniów zmieniane były na rosyjskie.
- Lekcje polegały w dużej mierze na sprawdzaniu, czy dzieci nauczyły się alfabetu; nauczyciel skupiał się głównie na lepszych uczniach.
- Dzieci musiały śpiewać rosyjskie pieśni.
-Materiał był opanowywany pamięciowo.
- Przed wizytacją Jaczmieniewa Wiechowski uczył dzieci sposobem zwanym „na skoro” – pośpiesznie.
Gimnazjum w Klerykowie:
- W obrębie szkoły obowiązywał język rosyjski jako urzędowy.
-Rodzice byli przekonywani przez władze szkolne, że dzieci są źle przygotowane do egzaminów wstępnych, mówią po rosyjsku z niewłaściwym akcentem i dlatego należy rozmawiać z nimi w tym języku również w domu.
- Ponownie uczono dzieci metodą pamięciową, bez zrozumienia treści lekcji.
Lekcje uzupełniane były zajęciami z korepetytorami po szkole, przeprowadzanymi wyłącznie w języku rosyjskim.
- Z języka polskiego nigdy nie zadawano prac domowych.
- Nauczyciele byli bezwzględni wobec uczniów – ośmieszali ich podczas odpytywania.
- Przed nabożeństwem śpiewano hymn ku czci cara – dyrektor szkoły nakazywał, aby śpiewano go w języku rosyjskim, lecz na to nie godził się ksiądz Wargulski.
- Nauczyciele Polacy zobowiązani byli do biegłego mówienia w języku rosyjskim.
- Wykład z historii powszechnej mógł być przeprowadzany wyłącznie przez Rosjan
Za rozmowy po polsku na przerwach uczniowie byli surowo karani.
- Literatura polska objęta była cenzurą – uczniowie mieli ograniczony dostęp do książek.
- Język polski był traktowany jako przedmiot nadobowiązkowy.
- Nauczyciele Polacy nie rozmawiali poza murami szkoły z uczniami, a jeśli wymagała tego konieczność odzywali się do nich w języku rosyjskim.
- Na stancjach wyznaczono „starszego”, który miał obowiązek nadzorowania młodszych kolegów.
- Wprowadzono książki wydaleń w mieszkania, do których należało wpisywać każdy krok ucznia, każdą nieobecność na stancji oraz skargi na złe sprawowanie
Pomocnicy gospodarzy klas i nauczyciele mieli obowiązek zwiedzania stancji w określonych odstępach czasu, zarówno w czasie dnia, jak i w nocy. współlokatorów.