Plany małżeńskie Cześnika:
Kandydatka I - Podstolina
argumenty: nie będzie wymagała zalotów, stateczna, pewna, ale trzykrotna wdowa
Kandydatka II - Klara
argumenty: Cześnik jest jej opiekunem, nie może mu odmówić, ale młoda, płocha może nie być wierna
Rozmowa Papkina z Podstoliną:
* zwraca się do niej- „pół anioła“, „wzorze cnoty (...) strony w miłość, lubość, wdzięki“ - bardzo jej schlebia
* Papkin czuje się dobrze w towarzystwie kobiet, uważa że żadna nie może oprzeć się jego urokowi osobistemu
* Podstolina zgadza się wyjść za Cześnika
Przybycie Papkina:
* Chudy, wysoki, blady, ubrany według mody francuskiej, z pistoletami pod pachą, mówi o sobie jak o bohaterze
* Cześnik nie wierzy w jego opowieści
* Cześnik prosi go, by wybadał, czy Podstolina wyjdzie za niego
* sam nie może zwrócić się do Podstoliny, bo nie ma śmiałości do kobiet
Scena przy murze:
* Rejent chce naprawić mur, na co nie zgadza się Rejent. Mularze zaczęli pracę, nie zwracają uwagi na prośby Papkina. W tym czasie Cześnik i Rejent zachęcają swoich ludzi do działania. Cześnik prosi o gwintówkę, chce strzelać do Rejenta, który zamyka okno. Mularzy przeganiają ludzie Cześnika.
*Papkin wyczuwając zagrożenie chowa się za rogiem. Wychodzi z ukrycia, gdy nikogo już nie ma.
* Wacław oddał się dobrowolnie w niewolę Papkinowi, gdyż jako jeniec mógł przebywać w domu Cześnika i kontaktować się z ukochaną Klarą. Podawał się za komisarza Rejenta.
