Tren I Jan Kochanowski
- Sytuacja liryczna: rozważania poety, który sam nie wie, czy łatwiej nie ukrywać swojej rozpaczy, czy walczyć ze swoją naturą. Jest zdruzgotany rodzinną tragedią.
- Adresat: Łzy Heraklitowe, skargi Symonidowe, troski, płacze, lamenty, rąk łamania ...
- Obraz poetycki- Smok, symbolizujący śmierć, upatrzywszy sobie słowicze gniazdo, ukryte w gałęziach, zjada kolejne pisklęta,
- Środki stylistyczne:
apostrofa: „Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe (...)"
I lamenty, i skargi Symonidowe,
epitety: „oliwka mała” , „wysokim sadem” , „macierzyńskim szladem” , „ostre ciernie” , „szczupłym prądkiem”
wyliczenia: „Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe/ I lamenty, i skargi Symonidowe,
/Wszytki troski na świecie, wszytki wzdychania/ I żale, i frasunki, i rąk łamania“
porównanie homeryckie:
„Tak więc smok, upatrzywszy gniazdo kryjome,
Słowiczki liche zbiera, a swe łakome
Gardło pasie; tym czasem matka szczebiece
Uboga, a na zbójcę co raz sie miece.
Prózno, bo i na samę okrutnik zmierza,
A ta nieboga ledwe umyka pierza.“
pytanie retoryczne: „Cóż, prze Bóg żywy, nie jest prózno na świecie?“
personifikacja: „śmierć rozdzieliła (...) pociech nagle zbawiła“
archaizmy: „wszytki“, „frasunki“, „pomoście“
metafora: „Tak więc smok, upatrzywszy gniazdo kryjome,/ Słowiczki liche zbiera”, „Macamy, gdzie miękcej w rzeczy“, „umyka pierza“, „Macamy, gdzie miękcej w rzeczy“
