Odpowiedź :
Odpowiedź:
Ad Cantica canticorum verto me..., Władysław z Gielniowa
Poemat, ułożony techniką abecadłową (→ abecedariusz), jest rodzajem komentarza do Pieśni nad pieśniami, w którym poeta parafrazując wersety biblijne, podaje wykładnię ich sensów ukrytych pod obrazami i słowami poetyckiego arcydzieła metodą nawiązująca do tradycji egzegezy biblijnej. Pod sensus litteralis (znaczeniem dosłownym) kolejnych wersetów Pieśni, opowiadającej o miłości Oblubienicy do Oblubieńca, odnajduje ich sensus allegoricus (znaczenie alegoryczne), sprowadzający się do emocjonalnego związku Kościoła chrześcijańskiego (którego uosobieniem jest Oblubienica) z Chrystusem (uosobionym przez Oblubieńca). Wykładnia taka należała do najczęściej stosowanych przez egzegetów średniowiecznych, podobnie jak Pieśń nad pieśniami stanowiła jedną z ksiąg biblijnych niezwykle często komentowanych (w XII w. np. przez Bernarda z Clairvaux oraz uczonych skupionych w szkole św. Wiktora w Paryżu; następnie przez przedstawicieli tzw. augustynizmu XIII w. oraz późniejszych przedstawicieli kierunków mistycznych XIV w.).
Ad celebres rex cęlice... ekwencja łacińska zapisana w → Kodeksie Matyldy, zw. Liber officiorum lub Ordo Romanus, ofiarowanym w latach 1025–1027 (lub 1025–1028) przez księżnę lotaryńską → Matyldę królowi polskiemu, Mieszkowi II. Na lewym marginesie, obok tekstu,sporządzono zapis melodii neumami. Zarówno pismo tekstu poetyckiego, jak i zapis muzyczny pochodzą najprawdopodobniej ze skryptorium opactwa benedyktyńskiego w St. Gallen. Ręka pisarza sekwencji różni się od ręki pisarza Liber officiorum. Sekwencja ta jest najstarszym zapisem tekstowo-nutowym, jaki znalazł się na terenie Polski. Można ją uznać za najstarszą (wiarygodnie poświadczoną) pieśń liturgiczną znaną i z pewnością wykonywaną w naszym kraju.
Utwór składa się z 32 wersów o nieregularnej budowie, w kadencjach przeważają współbrzmienia –a. W końcowym wersie pojawia się zaśpiew Alleluia. Sekwencja ta, znana wcześniej w wielu krajach, była wielokrotnie zapisywana (w różnych wersjach i redakcjach) od X w., z przeznaczeniem na święto Michała Archanioła (dawniej też archaniołów Gabriela i Rafała), przypadające w Kościele katolickim na 29 września.
Sekwencja jest modlitwą chwalącą Chrystusa (rex cęlice – Króla niebios), nawiązującą też do Boga Ojca oraz do Trójcy Świętej. Jej główne treści teologiczne wiążą się z chrześcijańską angelologią, a wyrastają z nauki Psedo-Dionizego (VI w.) o aniołach (O hierarchii niebieskiej), przyswojonej z pewnością za pośrednictwem łacińskiej wersji jego dzieła oraz komentarzy sporządzonych przez Jana Szkota Eriugenę (ok. 810–877). W sekwencji wymieniono dziewięć chórów anielskich, począwszy od plebs angelica, a skończywszy na serafinach. Osobne miejsce przypadło archaniołom: Michałowi −„staroście nieba” (cęli satrapa), Gabrielowi – „prawemu zwiastunowi słowa” (vera dans verbi nuntia) oraz Rafałowi – „służebnikowi życia” (vitę vernula). Zastępy anielskie wypełniają polecenia Boże, ale jednocześnie spełniają obowiązki wobec ludzi. Sekwencja ta, szerząca kult aniołów, stanowi zarazem ślad przenikania do Polski wczesnośredniowiecznej myśli neoplatońskiej.
Ad festa regis incliti, / Gdzie krole wybierają...
Jedyna spośród zachowanych pieśni żaków krakowskich, ułożona − naprzemiennie − w języku łacińskim i polskim, związana z zabawami organizowanymi tradycyjnie z okazji dnia św. Gawła (16 października). Juwenalia rozpoczynały się od wyboru uczniowskiego króla oraz jego dworzan i właśnie do tej części zabawy nawiązuje treścią krótka (dwunastowersowa) anonimowa piosenka, zapisana w 1508 r. Zgodnie z ustaleniami H. Kowalewicza, pierwszy wers łaciński został zapożyczony (z niewielkimi zmianami) z pierwszej antyfony drugiego nokturnu oficjum o św. Stanisławie → Dies adest celebris.
Piosenka wzywająca do radości i ucztowania podczas krótkiego okresu panowania żakowskiego króla ma dość bogatą tradycję w piśmiennictwie europejskim: − podobne utwory układano wcześniej w Niemczech, we Francji oraz w Czechach (tekst łacińsko-czeski odkrył Kowalewicz w kodeksie z XV w. w Bibliotece dominikanów w Krakowie, nie podał wszakże sygnatury tego rękopisu).
Wyjaśnienie:
Polecam Literatura polskiego średniowiecza. Leksykon.
Tyle mogę pomóc. A wydaje mi się że chodzi o utwory napisane w średniowieczu na ziemiach polskich, a nie o książki o charakterze historycznym
