Sposoby i rodzaje represji:
- głodzenie - np. historia Cichowskiego, scena VII, opowieść Adolfa, scena I (więzienna):
- karmienie śledziami i odmawianie picia - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa,
("Że karmiono śledziami, pić nie dawano")
- bicie - Rollison, scena VIII, Wasilewski w opowieści Sobolewskiego, scena I
- zatrute potrawy - opowieść Tomasza, scena I,
- przetrzymywanie w ciemności - Rollison, scena VIII
- zakucie w łańcuchy - o wysyłanych na Sybir, scena I, opowieść Jana o Janczewskim
- podawanie opium - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
- łaskotanie - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
- brak snu - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
- zastraszanie - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
Skutki działania polityki zaborowej:
- skutki fizyczne:
* zmiany w wyglądzie - opowieść Jana o Janczewskim, opowieść Adolfa o Cichowskim
* utrata zdrowia - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa ,
* wyniszczenie organizmu - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
* przedwczesne starzenie się - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
- skutki psychiczne:
* skłonności samobójcze- opowieść Konrada o Rollisonie
("Widzę ciebie, Rollison, — bracie, cóż to znaczy?
I tyś w więzieniu, zbity, krwią cały zbryzgany,
I ciebie Bóg nie słuchał, i tyś już w rozpaczy; S
Szukasz noża, próbujesz głowę tłuc o ściany: — ")
* załamanie nerwowe - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
* utrata pamięci - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
("Witam, on mię nie poznał, nie chciał mówić do mnie,
Mówię, kto jestem, patrzy na mnie bezprzytomnie")
* mania prześladowcza - Cichowski, scena VII, opowieść Adolfa
("Słońce zda mu się szpiegiem, dzień donosicielem,
Domowi jego strażą, gość nieprzyjacielem.
Jeśli do jego domu przyjdzie kto nawiedzić,
Na klamki trzask on myśli zaraz: idą śledzić; ":
- postawy więźniów:
* zapał do walki z wrogiem
* gotowość poświęcenia