Jacek Soplica - zakochuje się w Ewie.....
Kmicic - zakochany w Oleńce, odtrącony przez nią z powodu swych wad i posądzenia o zdradę ojczyzny
J. S. - popada w nałóg pijaństwa...
Kmicic - nadużywa alkoholu, pijany nie panuje nad sobą
J.S. - zabija Stolnika ...
Kmicic - pali Wołomontowicze w odwecie za swych kompanów
J.S. - zostaje posądzony o zdradę ojczyzny ...
Kmicic - zdradza ojczyznę, stając po stronie Radziwiła, nie tylko z własnej woli, co oszukany przez księcia
J.S. - podejmuje próbę odkupienia win
Kmicic - prubóje odkupić swoje winy
J.S.- zmienia nazwisko na Robak...
Kmicic - zmienia nazwisko na Babinicz, spowiada się ojcu Kordeckiemu, w klasztorze odbywa pokutę, broni Jasnej Góry
J.S. - bierze udział w wojnach napoleońskich...
Kmicic - bierze udział w wojnie ze Szwedami, wielokrotnie ranny
J.S. - ocala życie Hrabiemu...
Kmicic - ciężko ranny w obronie króla, odkrywa swoją tożsamość
J.S. - zostaje pośmiertnie rehabilitowany...
Kmicic - zostaje zrehabilitowany odczytanym w kościele listem króla, poślubia Oleńkę
wnioski: Obaj bohaterowie są patriotami i katolikami, nieszczęśliwie zakochani, obaj wykazują cechy bohaterskie i rycerskie, ale jednocześnie są nieobliczalni, nazwani zdrajcami obaj ostatecznie dowodzą dobrego imienia (przechodzą metamorfozę) i zostają zrehabilitowani
