Rozwiązane

1. Rozłóż wielomian w na czynniki.
a) w(x) = x4 + 27x
b)w(x)=x5-8x2
c)w(x)= -x4-64x
d)w(x)= -1/8x5+64x2
e)w(x)=27x6+8x3
f)w(x)=125x8-x5
2. Rozłóż wielomian w na czynniki, grupując jego wyrazy.
a) w(x) = x4 + 2x3 – 8x – 16
b) w(x) = 14x3 – 7x2 + 4x – 2
c) w(x) = 2x3 – 6x2 + 5x – 15 ​.



Odpowiedź :

Zadanie 1

a) W(x) = x([tex]x^{3} + 27[/tex])

b) W(x) = [tex]x^{2}[/tex] ( [tex]x^{3} - 8[/tex] )

c) W(x) = [tex]x^{2}[/tex] ( -[tex]x^{2}[/tex] + 64)

d) W(X) =  [tex]x^{2}[/tex](  [tex]-\frac{1}{8} x^{3}[/tex] + 64)

e) W(x) =  [tex]x^{3}[/tex] (27 [tex]x^{3}[/tex] + 8)

f) W(x) = [tex]x^{5}[/tex] (125 [tex]x^{3}[/tex] - 1)

Zadanie 2

a) W(x) = (x+2)( [tex]x^{3}[/tex] - 8)

b) W(x) = (2x-1) (7[tex]x^{2}[/tex] + 2)

c) W(x) = (x - 3)( 2[tex]x^{2}[/tex] + 5)

Rozkładanie wielomianów na czynniki

Rozkładanie wielomianu na czynniki polega na zapisaniu jego wzoru w postaci iloczynów (mnożenia).

Takie działanie można wykonać przez wyciągnięcie największego wspólnego czynnika przed nawias.

Korzystamy z własności potęg: [tex]a^{m} * a^{n} = a^{m+n}[/tex]

Pamiętajmy, że minus razy minus daje plus, a plus razy minus daje minus.

Zadanie 1

a)

W(x) = [tex]x^{4} + 27x[/tex]

Wyciągamy x przed nawias (zabieramy jeden x z każdego czynnika wielomianu)

W(x) = x([tex]x^{3} + 27[/tex])

b)

W(x) = [tex]x^{5} - 8x^{2}[/tex]

Wyciągamy przed nawias [tex]x^{2}[/tex]

W(x) = [tex]x^{2}[/tex] ( [tex]x^{3} - 8[/tex] )

c)

W(x) = -[tex]x^{4}[/tex] - 64[tex]x^{2}[/tex]

Wyciągamy przed nawias [tex]x^{2}[/tex]

W(x) = [tex]x^{2}[/tex] ( -[tex]x^{2}[/tex] + 64)

d)

W(x) = [tex]-\frac{1}{8} x^{5}[/tex] + 64 [tex]x^{2}[/tex]

Wyciągamy przed nawias [tex]x^{2}[/tex]

W(X) =  [tex]x^{2}[/tex](  [tex]-\frac{1}{8} x^{3}[/tex] + 64)

e)

W(x) = 27[tex]x^{6}[/tex] +8 [tex]x^{3}[/tex]

Wyciągamy przed nawias [tex]x^{3}[/tex]

W(x) =  [tex]x^{3}[/tex] (27 [tex]x^{3}[/tex] + 8)

f)

W(x) = 125[tex]x^{8}[/tex] - [tex]x^{5}[/tex]

Wyciągamy przed nawias [tex]x^{5}[/tex]

W(x) = [tex]x^{5}[/tex] (125 [tex]x^{3}[/tex] - 1)

Zadanie 2

Rozkład wielomianów za pomocą grupowania wykonuje się wyciągając wspólny czynnik przed nawias na przykład dla dwóch pierwszych wyrazów oraz dla dwóch ostatnich.

a)

W(x) = [tex]x^{4}[/tex] + 2[tex]x^{3}[/tex] - 8x - 16

W(x) = [tex]x^{3}[/tex] (x+2) -8 (x +2)

W(x) = (x+2)( [tex]x^{3}[/tex] - 8)

Dla pierwszych dwóch wyrazów wyciągamy przed nawias  [tex]x^{3}[/tex], a dla dwóch następnych (-8). W powstałym wielomianie wyciągamy kolejny wspólny czynnik przed nawias jakim jest (x+2)

b)

W(x) = 14[tex]x^{3}[/tex] - 7[tex]x^{2}[/tex] + 4x -2

W(x) = 7[tex]x^{2}[/tex] (2x - 1) + 2(2x - 1 )

W(x) = (2x-1) (7[tex]x^{2}[/tex] + 2)

Wspólnym czynnikiem dla pierwszych dwóch wyrazów jest 7[tex]x^{2}[/tex] , a dla następnych dwóch 2. Następnie wyciągamy przed nawias wyrażenie (2x-1)

c)

W(x) = 2[tex]x^{3}[/tex] - 6[tex]x^{2}[/tex] + 5x - 15

W(x) = 2[tex]x^{2}[/tex] (x -3) + 5(x - 3)

W(x) = (x - 3)( 2[tex]x^{2}[/tex] + 5)

Wspólnym czynnikiem dla pierwszych dwóch wyrazów jest 2[tex]x^{2}[/tex] , a dla następnych dwóch 5. Następnie wyciągamy przed nawias wyrażenie (x-3)