Różnice w formie sprawowania rządów między Rzeczpospolitą Obojga Narodów a państwami ościennymi
Rzeczpospolita Obojga Narodów była unią dwóch państw ze wspólnymi urzędami. Oparta była na ideach równości szlacheckiej i sarmatyzmu, stąd też najwyższy stan dysponował prawem do reprezentacji w Izbie Poselskiej - jednym z dwóch członów parlamentu. Niewielkie były uprawnienia króla, który był wybierany w procesie wolnej elekcji, pełnił on funkcje sądownicze, wojskowe i ceremonialne. Stosunek polskich elit do reform był wybitnie wrogi, gdyż wśród magnaterii głosy związane z potrzebą zmian w państwie pojawiły się dopiero w drugiej połowie wieku XVIII.
Sąsiedzi Polski (przede wszystkim Prusy, Rosja i Austria) były państwami silnie scentralizowanymi i reorganizowanymi zgodnie z zasadami absolutyzmu. Pozycja organów przedstawicielskich (o ile w ogóle istniały) była słaba i miały one jedynie rolę doradczą wobec wszechwładnego monarchy. Elity tych państw widziały potrzebę modernizacji - sądziły, że reformy wojskowe i administracyjne są kluczowe, by pozostać silnym i liczącym się na arenie międzynarodowej.