Odpowiedź :
Pawła Obareckiego można bez wątpienia uznać za człowieka przegranego. Przybył do Obrzydłówka jako młody, pełen pasji i zaangażowania lekarz, który chciał pomagać biednym i niewykształconym ludziom. Osobiście odwiedzał pacjentów, przygotowywał też własne lekarstwa, ale mimo tego nie zdołał przekonać do siebie pacjentów. Szybko został posądzony o czary i wzbudzał przez to jeszcze większą niechęć. Doktor Paweł stracił swój zapał, stał się bierny i wycofany. Był człowiekiem, który poniósł klęskę. Nie udało mu się zrealizować swoich planów, wręcz przeciwnie, sam przestał wierzyć w swoje ideały i słuszność misji, którą było edukowanie chłopów w kwestii higieny i zdrowia. Nie potrafił się już zmienić i nawet po śmierci Stanisławy, która w pierwszej chwili nim wstrząsnęła, nie starał się nawiązać lepszych kontaktów z ludnością wiejską.
Stanisława Bozowska jest natomiast nauczycielką, która odniosła wielki sukces. Pracowała w małej wsi, mając do czynienia, jak doktor Obarecki, z ludźmi niewykształconymi i niechętnymi wszelkim nowościom. Stanisława kochała swój zawód, cieszyła się nim i chciała wpoić swoim uczniom ciekawość świata oraz głód wiedzy. Udało jej się tego dokonać. Świadczy o tym chociażby fakt, że uczniowie pożyczali od niej książki i sami je czytali. Bohaterka nie straciła zapału, wciąż ciężko pracowała i wypełniała swoje obowiązki wobec chłopów. Przygotowywała między innymi podręcznik do fizyki dla prostego ludu. Mimo że to Stanisława zmarła, to właśnie jej udało się odnieść wielkie zwycięstwo, wypełniła sumiennie wszystkie swoje obowiązki i nigdy się nie poddała.
Stefan Żeromski, „Siłaczka"
Nowela opublikowana w 1891 roku w czasopiśmie „Głos". Żeromski porusza w utworze problem bierności społeczeństwa i porzucania ideałów. Człowiek nie jest w stanie działać, ponieważ zbyt szybko się zniechęca. Jest też niewolnikiem losu — mimo dobrych chęci i determinacji może ponieść klęskę, ponieważ nie jest w stanie powstrzymać śmierci lub choroby. Autor zwraca też uwagę na konieczność edukowania najniższych warstw społecznych.
