2 Zapoznaj się z zamieszczonym tekstem i wykonaj polecenia. Człowiek jest bytem tak rozległym, różnobarwnym, różnorodnym, że wszelkie definicje starające się ująć go w ramy słowne nie są wystarczająco ostre i precyzyjne. Człowiek bowiem cechuje się wieloaspektowością, co skutkuje tym, iż człowiek definiowalny nie miałby żadnego znaczenia, byłyby czymś takim jak kaźde inne zwierzę. Zdaniem Schelera jednak samo pojęcie człowiek zawiera przewrotną dwuznaczność. Można je bowiem rozumieć bądź przyrodniczo, bądź jako istotowe pojęcie człowieka. Na płaszczyźnie przyrodniczej człowiek ze względu na swe ciało (organizm) należy do świata zwierząt. Pomiędzy nim, rozpatrywanym w aspekcie organicznym, a zwierzęciem zachodzi wyłącznie różnica stopnia, tj. różnica ilościowa, a nie jakościowa. Człowieka rozpatrywanego w tym aspekcie nie można traktować - jak zwykle utrzymują ewolucjoniści -jako zwieńczenia ewolucji życia na Ziemi. Przeciwnie, jak utrzymuje Scheler, homo naturalis jest dowodem na to, iż moc twórcza Ziemi została wyczerpana, ponieważ jest on zwyrodniałym. konstytutywnie chorym zwierzęciem, w którym życie uczyniło fałszywy krok i weszło w jakąś uliczkę bez wyjścia. Z anatomicznego punktu widzenia człowiek jest nieprzystosowany do środowiska przyrodniczego. Inaczej jest ze zwierzętami, które są, dzięki organizacji witalnej, świetnie przystosowane do środowiska. Ludzkie organy nie są wyspecjalizowane, wyraźnie widać u człowieka - jak ujmował to Scheler zahamowanie procesu różnicowania się organów peryferycznych. [...] Scheler stwierdził: „Człowiek jest człowiekiem tylko dzięki mowie; aby jednak wynaleźć mowę, musiał już być człowiekiem". Mimo iż Scheler odżegnywał się od racjonalistycznej koncepcji homo sapiens, człowieka charakteryzował racjonalistycznie, twierdził bowiem, że człowiek wyróżnia się szczególnymi zdolnościami poznawczymi, swoistością przedmiotów wiedzy, jak również swoistością jej zdobywania. Jednakże te osobliwości biologiczne nie czynią jeszcze człowieka godnym wszelkiej czci, ponieważ ,,homo naturalis nie rozwinął się ze zwierzęcości, ponieważ właśnie był, jest i pozostanie zwierzęciem". Źródło: M. Pawetkowski, Maxa Schelera koncepcja filozoficznej antropologii etyczno-personalistycznej, Kraków 2006, s. 5-6. 2.1. Omów, w jaki sposób Max Scheler opisywał miejsce człowieka w przyrodzie.
