Depesza Józefa Pilsudskiego do przywódców mocarstw zawiadamiająca

o powstaniu państwa polskiego

Do pana prezydenta Stanów Zjednoczonych,

do Królewskiego rządu angielskiego, do crądu Rreczypospolitej (Republik) francuskiej.

do Królewskiego rządu włoskiego,

do Cesarskiego rządu japońskiego, do radu Rzeczypospolitej republiki niemieckiej i do rządów wszystkich państw wojujących i neutralnych.

Jako wódz naczelny armii polskiej, pragnę noryfikować [urzędowo oznajmić) rządomina todom wojującym i neutralnym istnienie państwa polskiego niepodległego, obejmująceg wszystkie ziemie zjednoczonej Polski. Sytuacja polityczna w Polsce i jarzmo okupacji nie powoliły dotychczas narodowi polskiemu wypowiedzieć się swobodnie o swoim love Dzięki zmianom, które nastąpiły wskutek świetnych zwycięstw armii sprzymierzonych -wznowienie niepodległości i suwerenności Polski staje się odtąd faktem dokonanym. Państwo polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycz nych. Rząd polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyla nad losami Polski - przez ustrój zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Opierając się na armii polskiej pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna armia obca nie wkro czy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia polskiej Rze czypospolitej odrodzonej i niepodległej.

Warszawa, 16 XI 1918.

Wódz naczelny Piłsudski [...]
Zadania

1. Powiedz, do kogo w jakim celu Józef Piłsudski wysłał depeszę notyfikacyjną. 2. Jak sądzisz, dlaczego Piłsudski pisał o przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losa

mi Polski", skoro na ogół mówimy o 123 latach zaborów? Uzasadnij swoją odpowiedź.

3. Wskaz w tekście fragment, który odnosi się do suwerenności nowo powstałego państwa w stosun

kach międzynarodowych.

4. Uzasadnij, że organizm polityczny reprezentowany przez Piłsudskiego można nazwać państwem. Odwołaj się do znanych ci definicji państwa.





Odrodzenie Polski było fenomenem. Naród pragnący własnego państwa, mimo wielu prze ciwności, zrealizował swoje marzenie. Niesamowite było - zwłaszcza w pierwszych latach niepod ległości - zjednoczenie przedstawicieli różnych stron sceny politycznej w działaniach dla dobra kraja. Przykładem może być chociażby współpraca Józefa Pilsudskiego z Romanem Dmowskin (panowie byli przeciwnikami nie tylko w życia politycznym, lecz takie prywatnym - porinila ich rywalizacja o względy tej samej kobiety).

Kwestia granic odrodzonej Polski

Gorzej wyglądała synuacja międzynarodowa Polski, a zwłaszcza jej stosunki z sąsiadami. Pa sewa narodowe kształtujące się w konsekwencji rozpadu monarchii austro-węgierskiej i carski