streszczenie logiczne (50-60 wyrazów) do podanego tekstu
Na początku lat osiemdziesiątych siedemnastego wieku, mniej więcej w tym samym
czasie, gdy Edmund Halley oraz jego przyjaciele Christopher Wren i Robert Hooke zasiedli w
londyńskiej kawiarni, aby uzgodnić warunki zakładu, który miał ostatecznie dać światu
Principia Newtona, ... gdy podjęto wiele innych natchnionych i chwalebnych
przedsięwzięć, ... znacznie mniej budujące wydarzenie zaszło na wyspie Mauritius. ...
Jakiś nieznany nam z imienia żeglarz, lub może pies żeglarza, ścigał ostatniego ptaka
dodo, słynnego nielota, którego ufna natura i brak pary w nogach spowodowały, że stał się
łatwym celem dla znudzonych majtków. Miliony lat spokojnej egzystencji nie przygotowały
go na spotkanie z kapryśnymi i wyjątkowo niebezpiecznymi istotami ludzkimi.
Nie znamy dokładnych okoliczności ani nawet roku, w którym ostatni dodo dokonał
swego żywota, więc nie wiemy, co było pierwsze - świat, który stworzył Principia, czy świat,
który unicestwił dodo - lecz wiemy, że oba te światy zaistniały mniej więcej w tym samym
czasie... Ośmielę się stwierdzić, że miałbyś trudności z odnalezieniem lepszej pary zdarzeń
ilustrujących równocześnie boską i zbrodniczą naturę istot ludzkich - gatunku, który jest
zdolny do odkrycia największych tajemnic nieba i zarazem potrafi bez żadnej przyczyny
wytłuc co do jednego bezbronne stworzenia, które nigdy nie uczyniły nam nic złego i nie były
w najmniejszym stopniu zdolne do zrozumienia, co im uczyniliśmy ani dlaczego uczyniliśmy
to, co uczyniliśmy. ...
Nasza znajomość z żywymi dodo trwała zaledwie siedemdziesiąt lat. Wytępiliśmy je
z zapierającą dech w piersi szybkością, aczkolwiek trzeba przyznać, że w tym momencie
naszej historii mieliśmy już za sobą tysiące lat praktyki w dziedzinie nieodwracalnych
eksterminacji. ...
Pasją Lionela Waltera Rothschilda, członka wielkiej rodziny bankierów, była historia
naturalna. ... Wysyłał całe hordy wyszkolonych ludzi do wszystkich zakątków globu ... w
poszukiwaniu nowych okazów, w szczególności latających. ... Okazało się, niestety, że
stanowił zarazem śmiertelne zagrożenie dla obiektów swego zainteresowania. W latach
dziewięćdziesiątych dziewiętnastego wieku zainteresował się ..., szczególnie
charakterystycznymi, kolorowymi hawajskimi ptakami. ... Ostatni egzemplarz hawajki
złotogłowej zniknął w 1896 roku, zabity przez asa kolekcjonerów Rothschilda, Harryego
Palmera. ... W ciągu dziesięciu lat najbardziej intensywnych działań Rothschilda zniknęło
co najmniej dziewięć gatunków hawajskich ptaków.
Rothschild nie był bynajmniej osamotniony w gorliwości, z jaką chwytał ptaki ...
W 1907 roku, gdy znany kolekcjoner Alanson Bryan zorientował się, że ustrzelił trzy ostatnie
okazy hawajki czarnej, gatunku, który został odkryty zaledwie dziesięć lat wcześniej, napisał,
że wiadomość ta napełniła go radością. ... W 1979 roku ... Norman Myers wysunął
sugestię, że z powodu działalności człowieka na naszej planecie ginie około dwóch gatunków
na tydzień. Na początku lat dziewięćdziesiątych podwyższył swoje oszacowania do 600
gatunków tygodniowo. Inni eksperci sądzą, że skala zagłady może przewyższać 1000
gatunków tygodniowo. ...
Pozostaje faktem ..., że nie wiemy, od kiedy obecność naszego gatunku na planecie
zaczęła w istotny sposób przyczyniać się do wymierania innych gatunków. Nie wiemy, jak
jest obecnie. Nie wiemy, jakie będą przyszłe skutki naszej obecnej działalności. Wiemy na
pewno jedynie to, że jest tylko jedna planeta, a na niej tylko jeden gatunek, który jest zdolny
do świadomej zmiany kierunków swoich działań.
Na podstawie: Bill Bryson, Krótka historia prawie wszystkiego, Poznań 2004.
