WOS 2LO
Podaj dwa elementy proporcjonalnego systemu wyborczego, które, zdaniem autora tekstu,
mają decydujący wpływ na kształtowanie się systemu wielopartyjnego


tekst zrodlowy :
[...] Wybór systemu wyborczego przez ustawodawcę [...] bezpośrednio wpływa na powstanie sceny
partyjnej. Im mniej jest w nim barier dla możliwości uzyskiwania mandatów, tym większe szanse na
powstanie złożonego układu partyjnego w państwie. O ile można postawić tezę, że przyjęcie systemu
większościowego co do zasady będzie prowadzić do powstania dwubiegunowej sceny politycznej [...],
to trudno jest jednoznacznie stwierdzić, że system proporcjonalny spowoduje powstanie systemu
wielopartyjnego. W tym wypadku decydujące znacznie ma bowiem jego wewnętrzny kształt i to nie, jak
się może powszechnie wydawać, sama metoda alokacji mandatów, ale przede wszystkim wielkość
okręgów wyborczych oraz wysokość i poziom klauzuli zaporowej. Brak tej ostatniej czy jej
obowiązywanie na poziomie okręgów może bowiem prowadzić do powstawania ugrupowań
regionalnych, burzących jednoznaczny układ polityczny w państwie. Natomiast w przypadku wielkości
okręgów wyborczych, w dużej mierze wpływającej na faktyczną proporcjonalność wyborów,
potwierdza się prawidłowość, że im większa liczba mandatów w nich obsadzanych, tym większa liczba
ugrupowań, które realnie mogą uzyskiwać mandaty, co wpływa na dekoncentrację sceny politycznej.
[...] Wreszcie zastosowanie systemów mieszanych powoduje najczęściej efekt pośredni pomiędzy
systemami większościowymi a proporcjonalnymi, wzmacniając najsilniejsze ugrupowania, jednak z
uwagi na element proporcjonalności, chroniąc [...] [przed] duopolem partyjnym.
Źródło: P. Uziębło, Wpływ systemów wyborczych na systemy partyjne (wybrane zagadnienia), „Przegląd prawa
konstytucyjnego”, 2011/3, s. 86–87.