Rozdział III – Antyczny Rzym

Karta pracy Reforma urzędów w czasach dyktatury Juliusza Cezara

Ponieważ Cezar nie przyjął prawa mianowania urzędników, byli oni według starego zwyczaju wybierani pozornie przez lud, w istocie jednak byli wyznaczani przez niego, namiestnicy byli wysyłani do prowincji bez losowania. Liczba innych urzędników pozostawała taka jak poprzednio, tylko pretorów wybierano teraz 14, a kwestorów 40. Zrobił to dlatego, ponieważ wielu wiele obiecał, a nie miał innego sposobu, by ich zadowolić. Wielu ponadto do senatu wprowadził, nie zważając wcale, czy ktoś był żołnierzem lub synem wyzwoleńca, tak że ogólna liczba członków senatu doszła do 900. […] Prócz tego wydawał różne prawa i przesunął dalej sakralną granicę miasta […]. Zyskał też sławę przez to, że kazał odbudować Kartaginę i Korynt. Odbudował również wiele innych miast w Italii i poza Italią, niektóre nawet świeżo założył.
Źródło: Kasjusz Dion Kokcejanus, Historia Rzymska, t. I, tłum. i oprac. W. Madyda, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967, s. 43–50.


Cezar uzupełnił senat, wprowadził nowych patrycjuszów, powiększył liczbę pretorów, edylów, kwestorów, a także niższych urzędników. Obywateli wykreślonych z listy cenzorskiej albo skazanych wyrokiem sądowym za nadużycia wyborcze przywrócił do dawnej godności. Prawem do wyboru urzędników podzielił się z ludem w ten sposób, że z wyjątkiem kandydatów na konsulów z pozostałej liczby kandydatów wprowadzał na urzędy połowę spośród tych, których lud zażądał, połowę z tych, których sam wystawił. Wystawiał zaś przy pomocy rozporządzeń rozsyłanych po gminach w formie krótkiego pisma: „Cezar dyktator do tej gminy. Polecam wam tego i tego, aby otrzymał swą godność waszymi głosami”.
Źródło: Swetoniusz, Boski Cezar, [w:] Żywoty Cezarów, tłum. i wstęp. J. Niemirska-Pliszczyńska, Wrocław 1960, s. 40–41.

1. Przeczytaj teksty źródłowe i wykonaj polecenia.
a) Wyjaśnij, dlaczego Juliusz Cezar zwiększył liczbę urzędników i senatorów.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

b) Odpowiedz, kto w czasach dyktatury i konsulatu Juliusza Cezara wybierał urzędników.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. Wskaż rozbieżności w zawartych w tekstach źródłowych informacjach na temat reformy urzędów przeprowadzonej przez Cezara.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Napisz, kto w czasach konsulatu Juliusza Cezara mógł zostać senatorem.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….