Rozwiązane

Napisz gdzie w Polsce występuje rzeźba lessowa i na czym polega?



Odpowiedź :

Less (od niem. loess) jest to skałaosadowa, porowata, drobnoziarnista,
zwykle niewarstwowana, miękka, barwyprzeważnie żółtej w różnych odcieniach
od jasnożółtej do prawie brunatnej,pochodzenia eolicznego (czyli powstała
w wyniku działalności wiatru). Less składa się z cząsteczek pyłu mineralnego
(skalenie, miki) oraz drobnych ziaren kwarcu(do 0.1 mm) ze znaczną zawartością węglanu wapnia.Im mniej węglanu wapnia, tym
większa zawartości składników ilastych i skała bardziej przypomina pod względem właściwości glinę.
W odróżnieniu od gliny, less w stanie suchym jest mało zwięzły i łatwo daje
się rozkruszyć w palcach. Mała zwięzłość lessu wynika z braku w jego
składzie odpowiedniej ilości cząstek ilastych, które zapewniają glinie
zwięzłość w stanie suchym i plastyczność w wilgotnym. Less natomiast
w stanie wilgotnym jest mało plastyczny.
Grubość warstwy lessu wynosi miejscami do 30-35m. Występuje u nas przede wszystkim w pasie wyżyn: m.in.na Wyżynie Lubelskiej, Wyżynie Sandomierskiej, w części Niecki Nidziańskiej,w okolicach Krakowa, na Opolszczyźnie.
Lessy występują w okolicy Trzebnicy na północ od Wrocławia...


Powszechnym procesem zachodzącym na przedpolu lądolodu było wietrzenie spowodowane zamarzaniem wody w szczelinach skalnych. Wskutek wietrzenia doszło do ciągłego rozkruszania świeżego materiału morenowego. Tworzyła się w ten sposób drobna zwietrzelina pylasta złożona głównie z ziarn kwarcu. Stałe wiatr wiejące od lądolodu przenosiły ją na południe, w strefę, gdzie rosły trawy. Rośliny te były przysypywane pyłem i ponownie odradzały się. Takie cykle powtarzały się wielokrotnie. W ten sposób powstały kilkumetrowej grubości warstwy skał pylastych zwane "LESSAMI". Występują ona powszechnie w Strefie wyżynnej, w Kotlinach podkarpackich oraz na Przedgórzu Sudeckim. Na nich rozwinęły się najbardziej urodzajne gleby w Polsce - CZARNOZIEMY.