Rozwiązane

1. Czego dotyczyły artykuły Henrykowskie i pacta conventa????



Odpowiedź :

Artykuły Henrykowskie były prawami niezmiennymi, zawierającymi najważniejsze uregulowania dotyczące sprawowania władzy w państwie oraz określały stosunki między sejmem walnym a monarchą. Artykuły te:
• gwarantowały szlachcie zachowanie przywilejów,
• określały zasady ustroju i prawa Rzeczypospolitej,
• nakazywały królowi zwoływanie sejmu walnego co dwa lata na okres 6 tygodni,
• król na stałe miał przy swoim boku radę doradczą złożoną z szesnastu senatorów (tak zwanych rezydentów),
• nie pozwalały na używanie tytułu dziedzicznego; król miał być wybierany tylko poprzez wolną elekcję,
• politykę wewnętrzną i zagraniczną poddawały kontroli sejmu,
• zabraniały królowi podejmowania istotnych decyzji politycznych bez zgody senatorów przebywających na dworze królewskim,
• narzucały zależność monarchy od praw Rzeczypospolitej, czyli od szlachty, która te prawa sporządzała,
• obywatele mieli prawo do wolności wyznania (przysięga na przestrzeganie postanowień konfederacji warszawskiej)
• zezwalały na wypowiedzenie królowi posłuszeństwa (rokosz), w wypadku łamania przez niego przywilejów szlacheckich.
Zaś pacta conventa to załącznik do artykułów Henrykowskich, w którym znajdowały się osobiste zobowiązania nowo wybranego króla. A dotyczyły:
• kształcenia młodzieży polskiej w Paryżu
• utrzymywania przymierza polsko-francuskiego
• łożenia co roku na potrzeby Polski 450 tysięcy złotych ze swoich własnych zasobów
• odbudowy floty polskiej itp.
Artykuły henrykowskie – były to stałe artykuły, do których podpisania zobowiązywali się wszyscy królowie elekcyjni. Dotyczyły one praw ustrojowych państwa.
- król uznaje wolną elekcję
- król nie może wprowadzić dziedziczności tronu oraz nie może uznawać siebie jako monarchę dziedzicznego
- król musi przestrzegać postanowień konfederacji warszawskiej – tolerancja religijna
- co najmniej raz w ciągu 2 lat zobowiązywał się do zwołania Sejmu
- musiał przestrzegać wszystkich przywilejów szlacheckich
- miał obowiązek utrzymywać wojsko kwarciane
- przy podejmowaniu ważniejszych decyzji państwowych musiał radzić się otaczających go 16 senatorów, którzy także kontrolowali jego działania
- nie mógł sam wypowiadać wojen; o wojnie i pokoju mógł decydować tylko w porozumieniu z Sejmem
- nie mógł zwoływać pospolitego ruszenia ani nałożyć nowych podatków bez zgody Sejmu
- szlachta mogła wypowiedzieć posłuszeństwo królowi jeśli złamał którekolwiek z postanowień.

Pacta Conventa- król musiał także podpisać osobiste zobowiązania względem państwa; były one indywidualne dla każdego władcy. Henryk Walezy musiał poślubić Annę Jagiellonkę i z własnych pieniędzy wybudować flotę na Bałtyku.