"W pustyni i w puszczy" jest powieścią podróżniczą, ponieważ:
a) jest tematycznie związana z motywem podróży (podróż Stasia i Nel przez Afrykę)
b) jest zbudowana według klasycznego schematu powieści podróżniczej:
- sytuacja wstępna - wyjazd panów Rawlinsona i Tarkowskiego na inspekcję do Kanału Sueskiego
- decyzja o wyprawie - uprowadzenie Stasia i Nel przez Idrysa, Gehbra i Chamisa,
- niebezpieczna podróż - wyprawa do Chartumu, ucieczka zakładników, choroba Nel, spotkanie podróżnika Linde, rekonwalescencja dziewczynki, przebywanie w wiosce dzikich plemienia M'Rua, pomoc plemieniu Wa-hima, brak wody i oczekiwanie na śmierć, ocalenie przez przyjaciół - kapitana Glena i doktora Clarge'a, szczęśliwy powrót do domu.
