Rozwiązane

Proszę wytłumaczć budowę zdania. Chodzi o wszystkie części mowy i jakią one pełnią role w zdaniu i na jakie pytania odpowiadają. Najlepiej na przykładzie



Odpowiedź :

Najpierw trochę definicji:

Okolicznik - należy do grupy orzeczenie, jego zadaniem jest najczęściej określanie czasownika. Np:
a) Pojechałem WCZORAJ (kiedy? Wczoraj - okolicznik wskazuje na czas wykonania czynności)
b) Mama pracuje W APTECE (gdzie? - w aptece- okolicznik wskazuje na miejsce wykonania czynności)

Przydawka - jej zadaniem jest określenie rzeczownika. W części mowy jest to przymiotnik. Np:
a) Kupiłem czarne skarpetki. (przydawka CZARNE określa wielkość rzeczownika)
b) Tata założył niebieski krawat. (przydawka NIEBIESKI określa kolor rzeczownika)

Podmiot jest wykonawcą czynności. nazywa osobę, rzecz, zwierzę czy zjawisko. W części mowy jest to rzeczownik.

Orzeczenie - najważniejsza część zdania (prócz podmiotu). W części mowy pełni rolę czasownika. Wyraża czynność lub stan podmiotu. Np:
a) Witkacy (;P) usnął o północy. (orzeczenie mówi o tym, co zrobił Witkacy - USNĄŁ)
b) Krzyś zapomniał podręcznika. (orzeczenie mówi, co zrobił Krzyś - ZAPOMNIAŁ)

Dopełnienie - część zdania, która określa orzeczenie. Dopełnienie uzupełnia treść. Np:
a) Magda opowiadała o słoniach (o kim? o czym? O SŁONIACH)


Przykład:
Wczoraj sumienny Michał przeczytał książkę.

Wczoraj - okolicznik: gdzie? skąd? kiedy? dokąd?
sumienny - przydawka: jaki? jaka? jakie? czyj? czyja? czyje? który? która? które?
Michał - podmiot: kto? co?
przeczytał - orzeczenie: co robi? co się z nim dzieje?
książkę. - dopełnienie: odpowiada na pytania wszystkich przypadków, prócz mianownika i wołacza.